«Η ζυγαριά τώρα γέρνει προς την αντίθετη πλευρά και έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την DEI» λέει ο Μάικ Ντέιβις, πρώην νομικός σύμβουλος της Γερουσίας, ο οποίος διευθύνει το Article III Project, μια συντηρητική ομάδα νομικής υποστήριξης που αποτελεί στενό εξωτερικό σύμβουλο του προέδρου Τραμπ. «Υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει μέχρι να εξαφανιστεί από την κοινωνία η DEI».

Υπό αμφισβήτηση

Το Wisconsin Law & Liberty Institute, το οποίο έχει μηνύσει εταιρείες για εφαρμογή της πολιτικής DEI, αναφέρει 61 ομοσπονδιακά προγράμματα τα οποία θεωρεί ώριμα να αποτελέσουν αντικείμενο δικαστικής διαμάχης και να τερματιστούν.

Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η παροχή τεχνικής βοήθειας για μειονοτικούς αγρότες και η προτίμηση δικηγορικών εταιρειών που ανήκουν σε μειονότητες σε αναθέσεις για την είσπραξη χρεών. Θα έχει έναν σύμμαχο μέσα στον Λευκό Οίκο: τον σύμβουλο του Τραμπ, Στίβεν Μίλερ, ο οποίος είναι επικεφαλής μιας ομάδας που έχει επίσης μηνύσει εταιρείες για εφαρμογή της πολιτικής DEI.

Η επίθεση ενάντια στη DEI – έναν γενικό όρο που καλύπτει το σύνολο των μέτρων που σχεδιάστηκαν με στόχο να δημιουργήσουν περισσότερες ευκαιρίες για τις μειονότητες και τις επιχειρήσεις τους – εντάθηκε αφότου, το 2023, το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε την πολιτική θετικών διακρίσεων για την εισαγωγή σε κολέγια. Μετά από αυτή την απόφαση, οι ακτιβιστές έθεσαν υπό αμφισβήτηση την πολιτική των εταιρειών – και πολλές επιχειρήσεις υποχώρησαν.

Η Ford Motor ανακοίνωσε ότι θα σταματούσε να δίνει στοιχεία σε μια ομάδα που προωθεί τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Η UBS διέκοψε το πρόγραμμα επιχορηγήσεων ύψους 25.000 δολαρίων για επιχειρήσεις που διοικούνται από έγχρωμες γυναίκες. Η Walmart έκανε γνωστό ότι δεν θα ανανέωνε τη χρηματοδότηση προς έναν μη κερδοσκοπικό φορέα που είχε ιδρύσει για την αντιμετώπιση των φυλετικών ανισοτήτων.

Η σύνθεση των ΔΣ

Τον Δεκέμβριο το ομοσπονδιακό εφετείο απέρριψε τις μακροχρόνιες προσπάθειες του Nasdaq να θέσει φυλετικές και έμφυλες παραμέτρους στη σύνθεση των διοικητικών συμβουλίων των εισηγμένων στη συγκεκριμένη αγορά εταιρειών.

Οι υποστηρικτές της DEI λένε ότι τα περισσότερα διοικητικά συμβούλια και στελέχη εξακολουθούν να στηρίζουν τις προσπάθειες υπέρ της διαφορετικότητας, έστω και αν αποφεύγουν να αναφερθούν στον όρο, ή υποκύπτουν στις απαιτήσεις των ακτιβιστών ή προσπαθούν να αποφύγουν τις συγκρούσεις με την κυβέρνηση Τραμπ. Επιπλέον, οι CEO διακινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν αντιδράσεις από πελάτες και υπαλλήλους.

«Η διαφορετικότητα είναι βασικό αμερικανικό χαρακτηριστικό» λέει η Daniella Ballou-Aares, διευθύνουσα σύμβουλος της Leadership Now Project, ενός επιχειρηματικού ομίλου που δεν έχει πάρει θέση για την DEI. «Αν πιστεύω ότι όλες οι εταιρείες θα δώσουν έμφαση στα οφέλη της διαφορετικότητας στο εργατικό τους δυναμικό; Οχι, και δεν πιστεύω ότι το κάνουν όλοι αυτό τώρα. Ωστόσο, δεν είναι κάτι που θα εξαφανιστεί».

Η εμπορική εταιρεία Tractor Supply ήταν από τις πρώτες γνωστές εταιρείες που ανακοίνωσαν ότι θα υπαναχωρήσουν ως προς τις υποχρεώσεις της DEI: με περικοπή των σχετικών θέσεων εργασίας και διακοπή της υποστήριξής της σε εκδηλώσεις LGBTQ. «Εχουμε ακούσει από πελάτες ότι τους απογοητεύσαμε» ανέφερε η εταιρεία τον Ιούνιο.

Η ανακοίνωση της Tractor Supply έγινε μόλις μερικές εβδομάδες αφότου ο προβοκάτορας των social media Robby Starbuck επιτέθηκε στην επιχείρηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Σύντομα ακολούθησαν η Ford και κάποιες άλλες εταιρείες, ανακοινώνοντας ότι θα σταματούσαν να συνεργάζονται με την οργάνωση Human Rights Campaign (HRC), την οποία ο Starbuck έχει ήδη βάλει στο στόχαστρο. Επί δεκαετίες το λόμπι για τα δικαιώματα τον ομοφυλοφίλων είχε κερδίσει την υποστήριξη μεγάλων εταιρειών για την εφαρμογή πολιτικών φιλικών προς τους ΛΟΑΤΚΙ εργαζομένους και πελάτες.

Αλλαγές στην επιμόρφωση

Και οι επαγγελματίες του τομέα των ανθρώπινων πόρων υπαναχώρησαν το καλοκαίρι. Η SHRM, μια ένωση με μέλη σε εκατοντάδες εταιρείες, ανακοίνωσε ότι θα αποσύρει το «e» της ισότητας από τις DEI δράσεις της και θα προωθήσει τη συμπερίληψη και τη διαφορετικότητα.

Η «ισότητα» για τους επαγγελματίες του HR σημαίνει ότι οι εταιρείες θα πρέπει να εγγυώνται ένα επίπεδο ίσης αντιμετώπισης για όλους τους εργαζομένους. Ωστόσο, οι αντι-DEI ακτιβιστές καταγγέλλουν την πολιτική της ισότητας λέγοντας ότι προωθεί τη διαφορετικότητα εις βάρος της αξιοκρατίας.

Οι εταιρείες αναθεώρησαν επίσης τα επιμορφωτικά προγράμματα που κάποτε επικεντρώνονταν στον κοινωνικό ρατσισμό, εστιάζοντας αντ’ αυτού σε πιο στοχευμένες προσπάθειες με ευρύτερη αποδοχή, όπως ο περιορισμός των μισθολογικών διαφορών μεταξύ γυναικών και ανδρών, λέει ο Josh Bersin, έμπειρος αναλυτής εργασιακών θεμάτων και σύμβουλος επιχειρήσεων.

«Η συμπερίληψη, η διαφορετικότητα και η ισότητα στις αμοιβές εξακολουθούν να είναι τεράστιο θέμα» είπε ο Bersin. «Ωστόσο, οι τόνοι έχουν πέσει».

Σε άλλες περιπτώσεις, οι επιχειρήσεις διεύρυναν τις ευκαιρίες επιμόρφωσης – για παράδειγμα στη βελτίωση των τεχνικών επικοινωνίας – για όλους τους εργαζομένους, λέει η Sheila Abron, στέλεχος του τμήματος θετικών διακρίσεων και συμμόρφωσης στο πλαίσιο ομοσπονδιακών συμβάσεων, στη νομική εταιρεία Fischer Philips. Ο στόχος: η εξασφάλιση ίσης πρόσβασης.

«Εκεί βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις νομικές προκλήσεις, όταν δεν υπάρχουν ίσες ευκαιρίες για όλους» λέει η Abron.

Κάποιες εταιρείες που αντιμετωπίζουν αγωγές ή δημόσια κριτική επαναβεβαίωσαν την προσήλωσή τους στη διαφορετικότητα. Ο CEO της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford, Jim Farley, δήλωσε ότι η εταιρεία παραμένει προσηλωμένη στη δέσμευσή της να αποτελεί «συμπεριληπτικό χώρο εργασίας». Η επικεφαλής του HR της εμπορικής αλυσίδας Walmart, Ντόνα Μόρις, ανακοίνωσε στο προσωπικό ότι η εταιρεία εξακολουθεί να επιδιώκει να δημιουργήσει την αίσθηση του «ανήκειν» στο εσωτερικό της.

Σύγκρουση στα δικαστήρια

Την περασμένη άνοιξη, διαφορετικά ομοσπονδιακά δικαστήρια απέρριψαν δύο αγωγές κατά της Amazon.com για διακρίσεις μέσω επιχορηγήσεων υπέρ εταιρειών διανομής που ανήκουν σε μαύρους, Λατινοαμερικανούς ή ιθαγενείς Αμερικανούς. Οπως αποφάνθηκαν τα δικαστήρια, οι ενάγοντες και στις δύο περιπτώσεις δεν είχαν έννομο συμφέρον για την άσκηση αγωγής, καθώς οι ίδιοι δεν είχαν καν κάνει αίτηση στην Amazon για παροχή υπηρεσιών διανομής, και έτσι δεν θα μπορούσαν ούτως ή άλλως να διεκδικήσουν την επιχορήγηση, ασχέτως φυλετικής καταγωγής.

Ακόμη, έπαυσαν δικαστικές υποθέσεις κατά των Honeywell και Pfizer. Στην περίπτωση της Honeywell, ένας εργαζόμενος ισχυρίστηκε ότι είχε απολυθεί αδίκως επειδή αρνήθηκε να ολοκληρώσει ένα εργασιακό σεμινάριο σχετικό με την DEI. Η περίπτωση της Pfizer αφορούσε κατηγορίες για διακρίσεις μέσω μιας υποτροφίας που προσφερόταν σε μαύρους, Λατινοαμερικανούς ή ιθαγενείς Αμερικανούς.

Τον Ιούνιο ένα ομοσπονδιακό εφετείο ανάγκασε τη Fearless Fund, μια επενδυτική εταιρεία στην Ατλάντα η οποία στηρίζει γυναίκες που ανήκουν σε μειονότητες, να διακόψει ένα πρόγραμμα παροχής οικονομικής ενίσχυσης 20.000 δολαρίων σε μαύρες γυναίκες επιχειρηματίες.

Το δικαστήριο απέρριψε τον ισχυρισμό ότι η παροχή των συγκεκριμένων επιχορηγήσεων εμπίπτει στο δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης. Τον Σεπτέμβριο η Fearless Fund ήρθε σε συμβιβασμό και σταμάτησε το πρόγραμμα επιχορήγησης.

Οι εκπρόσωποι της Fearless Fund και της Prizer δεν θέλησαν να κάνουν κάποιο σχόλιο.

Ακτιβιστές οργάνωσαν επίσης ομάδες πίεσης προς επενδυτές ώστε να βοηθήσουν στον αγώνα κατά των εταιρικών πολιτικών που οι ίδιοι χαρακτηρίζουν «woke». Κατέθεσαν δεκάδες προτάσεις μετόχων σε εταιρείες του S&P 500. Οι προτάσεις αυτές, που συνήθως βασίζονταν σε ένα σκεπτικό αποπολιτικοποίησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, βρήκαν μικρή απήχηση – λίγες μόνο κέρδισαν την ψήφο των μετόχων σε ποσοστό άνω του 2%.

Παρ’ όλα αυτά, οι ακτιβιστές λένε ότι ετοιμάζουν περισσότερες τέτοιες πρωτοβουλίες.

Αν η κυβέρνηση Τραμπ αυξήσει τις πιέσεις, «οι επιχειρήσεις θα γίνουν ακόμη πιο δεκτικές έναντι του είδους των μετόχων με τους οποίους συνεργάζονται» λέει ο Jeremy Tedesco, ανώτερος σύμβουλος της Alliance Defending Freedom, η οποία αξιολογεί εταιρείες σε θέματα ελευθερίας του λόγου και ελευθερίας της θρησκευτικής έκφρασης και παρέχει υποστήριξη σε μετόχους που θέλουν να υποβάλουν προτάσεις δι’ αντιπροσώπου.

Εσωτερικές αντιδράσεις

Τον Νοέμβριο η Walmart μπήκε στον κατάλογο των εταιρειών που συζητούν τον σταδιακό περιορισμό των προγραμμάτων DEI. Ανάμεσα σε άλλες κινήσεις, η εταιρεία είπε ότι δεν θα μετείχε στις έρευνες του Ιδρύματος HRC και δεν θα ανανέωνε τη χρηματοδότησή της προς το Center of Racial Equity, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ίδρυσε το 2020 και χρηματοδότησε με 100 εκατ. δολ. σε διάστημα πέντε ετών.

Εντός της εταιρείας, ορισμένοι εργαζόμενοι αντέδρασαν για την αλλαγή κατεύθυνσης – λίγα μόλις χρόνια μετά την αναγγελία της υποστήριξής της σε τέτοιες προσπάθειες.

Στις 13 Δεκεμβρίου, ο CEO της Walmart, Doug McMillon, έστειλε email σε όλο το προσωπικό λέγοντας ότι έχει ακούσει σχόλια για τις αλλαγές από πολλούς υπαλλήλους. «Κάποιοι εξέφρασαν την επιδοκιμασία τους, ενώ άλλοι εξέφρασαν ανησυχία και απογοήτευση» έγραψε. «Δεν αλλάζουμε τις αρχές μας, αλλά η προσέγγισή μας εξελίσσεται διαρκώς, καθώς μαθαίνουμε και παίρνουμε feedback».

Οι δημόσιες ανακοινώσεις μπορεί να μην αντανακλούν σαρωτικές αλλαγές στην πολιτική της επιχείρησης. Η Walmart δεν ανακοίνωσε αλλαγές στις ασφαλιστικές καλύψεις υγείας ή σε άλλες πολιτικές που της δίνουν την κορυφαία θέση της στην κατάταξη της HRC.

Οι υποστηρικτές των πρωτοβουλιών DEI πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος του 2024 στην άμυνα. Τώρα περιμένουν να σχηματιστεί η κυβέρνηση Τραμπ προτού αποφασίσουν πώς θα απαντήσουν.

«Ο Τραμπ είναι ένας χαρισματικός ηγέτης ο οποίος μιλάει αυθόρμητα, αλλά πρέπει να δει κανείς τι πραγματικά συμβαίνει» λέει η Bianca Agustin, εκτελεστική συνδιευθύντρια της United for Respect, η οποία ζητεί από τους μετόχους της Walmart να ψηφίσουν υπέρ ενός ελέγχου φυλετικής ισότητας.

Ανάμεσα στις στρατηγικές που εξετάζουν οι υποστηρικτές της DEI είναι οι δικαστικές προσφυγές για να διασφαλιστούν τα βασικά προγράμματα ή η διοργάνωση δημόσιων διαμαρτυριών όπως εκείνες που βοήθησαν να φτάσουμε σε νέες πρωτοβουλίες για τη διαφορετικότητα το 2020.

Οπως και ορισμένοι σύμμαχοί της, η Agustin αναγνωρίζει πως οι προσπάθειες που σχετίζονται με τη DEI είναι ανάγκη να αλλάξουν. «Πρέπει να μπορούμε να εκφράζουμε εναλλακτικά οράματα» λέει. «Δεν μπορούμε απλώς να υπερασπιζόμαστε τα παλιά προγράμματα».

Πηγή: The Wall Street Journal