Το ποσοστό μπορεί να φαίνεται μικρό, αλλά δεν είναι καθόλου αμελητέο, καθώς οι ΗΠΑ είναι ο 3ος μεγαλύτερος «πελάτης» των ελληνικών εξαγωγών μετά την Ιταλία (6 δισ. ευρώ) και την Γερμανία (3,5 δισ. ευρώ). Κι αυτό ενώ το διμερές εμπόριο, που σήμερα φτάνει στα 3,6 δισ. ευρώ, έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία δυο χρόνια κατά 36%, λόγω των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα την αύξηση των ναύλων και τα τεράστια προβλήματα που έχουν προκληθεί με τη διακίνηση των κοντέινερ. Την διετία 2022 και το 2023 οι συναλλαγές (εξαγωγές, εισαγωγές) έφταναν στα 4,4 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αφορούν νωπά ή επεξεργασμένα τρόφιμα και προϊόντα πρωτογενούς παραγωγής, τα οποία οι Έλληνες εξαγωγείς εκτιμούν ότι θα εξαιρεθούν από τους νέους δασμούς και από το νέο μέτωπο του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ - Ευρώπης, που αναμένεται να εστιαστεί στην αυτοκινητοβιομηχανία και στην Γερμανία.

Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελλήνων Εξαγωγών (ΣΕΒΕ) η Ελλάδα εξάγει στις ΗΠΑ:

παράγωγα ορυκτών καυσίμων – ασφαλτώδεις ύλες: 400 εκατομμύρια ευρώ

παρασκευάσματα λαχανικών και φρούτων: 280 εκατομμύρια ευρώ

Λίπη και έλαια (π.χ. ελαιόλαδο): 77 εκατομμύρια ευρώ

Γαλακτοκομικά (π.χ. φέτα): 68 εκατομμύρια ευρώ

Αργίλιο: 110 εκατομμύρια ευρώ

Πλαστικές ύλες: 48 εκατομμύρια ευρώ

Αλάτι, θείο, γύψος, ασβέστης: 36 εκατομμύρια ευρώ

Ψάρια: 30 εκατομμύρια ευρώ

Ποτά: 23 εκατομμύρια ευρώ

Καρποί: 37 εκατομμύρια ευρώ

«Με τις σημερινές συνθήκες και καθώς η Ελλάδα δεν εξάγει αυτοκίνητα και βαριά μηχανήματα στις ΗΠΑ εκτιμούμε ότι δεν θα επηρεαστούν οι ελληνικές εξαγωγές προς την Αμερική, καθώς θεωρούμε ότι δεν θα επιβληθούν φόροι στα τρόφιμα», δηλώνει στην «Η» ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, Συμεών Διαμαντίδης, σπεύδοντας ωστόσο να προσθέσει πως «παρόλα αυτά κι επειδή ο Τραμπ είναι απρόβλεπτος, είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι». 

Οι stakeholders των εξαγωγών εκτιμούν πως τα τρόφιμα θα εξαιρεθούν από την πολιτική των δασμών, καθώς και στην προηγούμενη θητεία Τραμπ οι εξαγωγές του ελληνικού ελαιολάδου είχαν εξαιρεθεί από τους δασμούς που επιβλήθηκαν τότε.

Αντίστοιχη άποψη εκφράζει και ο Πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης, ο οποίος μιλώντας στην πρωινή εκπομπή του OPEN, «Ώρα Ελλάδος» υπογράμμισε τις ισχυρές επενδυτικές σχέσεις που έχουν σφυρηλατηθεί ανάμεσα στην χώρα μας και τις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια.

«Οι άμεσες ξένες επενδύσεις των ΗΠΑ Ελλάδα ξεκίνησαν με 780 εκατ. δολάρια πριν μια 3ετία και έχουν φτάσει στα 2,4 δισ δολάρια. Η Ελλάδα είναι επενδυτικός προορισμός για την Αμερική και προσελκύει το επενδυτικό ενδιαφέρον κολοσσών», εξήγησε ο κ. Κορκίδης, εκτιμώντας πως λόγω του ιδιαίτερα ισχυρού pipeline των επενδύσεων στην χώρα μας στο οποίο εμπλέκονται ισχυρά αμερικανικά συμφέροντα είναι εξαιρετικά πιθανό, λόγω και των εξαιρετικών διμερών σχέσεων που έχουν εγκαθιδρυθεί, τα ελληνικά προϊόντα, που δεν ανήκουν άλλωστε στον κλάδο της βαριάς βιομηχανίας, να εξαιρεθούν από την επιβολή δασμών.

«Επειδή η χώρα μας είναι επενδυτικός προορισμός, για παράδειγμα το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι ένας ιδιαίτερα σημαντικός ενεργειακός κόμβος με αμερικανικά συμφέροντα, ίσως η χώρα μας να αποτελέσει ξανά εξαίρεση στην επιβολή των δασμών».

Όπως εξηγεί ο κ. Κορκίδης, στο τραπέζι υπάρχει ένας σχεδιασμός 25ετίας για αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ. 

Η άλλη πλευρά του νομίσματος λέει πως οι ΗΠΑ, εδώ και χρόνια έχουν θεσμικό πλαίσιο που εξαναγκάζει τις επιχειρήσεις οι οποίες αυξάνουν τον όγκο των εξαγωγών τους πάνω από τα 3 εκατ. ευρώ ετησίως προς τις ΗΠΑ να δημιουργήσουν εργοστάσιο στο έδαφος των ενωμένων Πολιτειών με γενναία κίνητρα, που διαφοροποιούνται από Πολιτεία σε Πολιτεία και μπορεί να αφορούν δωρεάν γη, δάνεια με μηδενικά επιτόκια κ.α. Για παράδειγμα η ελληνική γαλακτοβιομηχανία «ΦΑΓΕ» αλλά και η κατασκευάστρια ανελκυστήρων KLEEMAN έχουν χτίσει εργοστάσια στις ΗΠΑ. 

Έμμεση ζημιά μέσω Γερμανίας

Πόσο όμως μπορεί να επηρεαστεί η ελληνική οικονομία εξ αντανακλάσεως, λόγω των αναμενόμενων πληγμάτων στην γερμανική οικονομία, κατ επέκταση στην ευρωπαϊκή και ενδεχομένως και στην κινεζική, την οποία έχει κατά μείζονα λόγο βάλει στο... μάτι ο Τραμπ; 

Ο κ. Διαμαντίδης εκτιμά πως οι επιπτώσεις δεν θα είναι πολύ μεγάλες, αν και η γερμανική αγορά είναι μια από τις μεγαλύτερες της βιομηχανίας του ελληνικού τουρισμού, ενώ και οι εξαγωγές της Ελλάδας προς την Γερμανία αριθμούν 3,5 δισ. ευρώ, καθώς η Γερμανία είναι ο 2ος μεγαλύτερος πελάτης των εξωστρεφών δραστηριοτήτων της χώρας μας. Οι αναλυτές εκτιμούν προς το παρόν πως η επίπτωση στο γερμανικό ΑΕΠ θα είναι της τάξης του 0,3%. «Δεν είναι τόσο ανησυχητικό για μας», σημειώνει ο Πρόεδρος του ΣΕΒΕ.

Οι ελληνικές εξαγωγές σήμερα κατευθύνονται προς: 

Την Ιταλία: 6 δισ. ευρώ

Την Γερμανία: 3,5 δισ. ευρώ 

Τις ΗΠΑ: 2,1 δισ. ευρώ

Το Ηνωμένο Βασίλειο: 1,93 δισ. ευρώ

Τη Γαλλία: 1,8 δισ. ευρώ

Άλλωστε μπορεί να τελειώσει ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας, που μαίνεται τρία χρόνια και να αυξηθούν οι ελληνικές εξαγωγές προς τη Ρωσία και προς την Ουκρανία ή να επιστρέψουν οι Ρώσοι τουρίστες στην Ελλάδα, μια αγορά που έχει αποδεκατιστεί τα τελευταία χρόνια... 

Τι εξάγουμε σήμερα στην Γερμανία; Προϊόντα αξίας 3,5 δισ. ευρώ και ειδικότερα:

Φαρμακευτικά προιόντα: 360 εκατ. ευρώ

Αργίλιο (πρώτη ύλη αλουμινίου): 360 εκατ. ευρώ

Γαλακτοκομικά: 300 εκατ. 

Παρασκευάσματα επεξεργασμένων λαχανικών και φρούτων: 220 εκατ.

Καρποί και φρούτα νωπά: 200 εκατ.

Λίπη και έλαια (ελαιόλαδο): 75 εκατ.

Ποτά: 85 εκατ. ευρώ

Ενδύματα: 80 εκατ. ευρώ

Στην ελληνική αγορά υπάρχουν και παράγοντες που αμφισβητούν το ότι θα... καταρρεύσει η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία από του δασμούς του Τραμπ. Το επιχείρημά τους είναι πως τα γερμανικά αυτοκίνητα και κυρίως τα premium αυτοκίνητα τύπου τζιπ Mercedes και BMW που πωλούνται στις ΗΠΑ είναι ούτως ή άλλως περιζήτητα από τους πλούσιους Αμερικάνους, οι οποίοι δεν θα... μετρήσουν ένα έξτρα κόστος 10% για να αγοράσουν το αυτοκίνητο των ονείρων τους... Αυτό, βέβαια,  μένει να αποδειχτεί στην πράξη. 

Ενίσχυση του δολαρίου

Η ενίσχυση του δολαρίου έναντι του ευρώ αποτελεί ένα από τα βασικά σημεία που αναμένεται να επηρεάσει τη χώρα μας. Το ευρώ υποχώρησε από το 1,1 που ήταν έναντι του δολαρίου πριν από λίγες εβδομάδες στο 1,07 και κάποιοι εκτιμούν ότι, μεσοπρόθεσμα, η ισοτιμία μπορεί να πλησιάσει το 1 προς 1. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα ποια πορεία θα ακολουθήσει το νόμισμα.

Οι άμεσες συνέπειες για την Ελλάδα εκτιμάται, όπως έγραψε και χθες η «Η» ότι θα είναι κυρίως σε δύο τομείς:

Ο πρώτος αφορά στις εξαγωγές, οι οποίες το 2023 ανήλθαν σε 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ. Εφόσον το δολάριο ενισχυθεί περαιτέρω, τότε τα ελληνικά προϊόντα θα γίνουν πιο προσιτά για τους Αμερικανούς καταναλωτές, κάτι που ενδεχομένως να οδηγήσει σε αύξηση των εξαγωγών. Από την άλλη πλευρά, οι εισαγωγές, οι οποίες το 2023 ανήλθαν σε 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ, ενδέχεται να υποχωρήσουν, καθώς θα είναι πιο ακριβά για τους Έλληνες επιχειρηματίες και καταναλωτές λόγω της ισχυροποίησης του δολαρίου.

Σε έναν τομέα, πάντως, που η Ελλάδα αναμφίβολα μπορεί να κερδίσει από την ενίσχυση του δολαρίου έναντι του ευρώ, είναι ο τουρισμός. Το 2023, οι Αμερικανοί δαπάνησαν στην Ελλάδα το ποσό των 1,37 δισεκατομμυρίων ευρώ, και οι εκτιμήσεις για το 2024 αναφέρουν ότι με την ενίσχυση του δολαρίου, το ταξίδι στην Ελλάδα θα γίνει πιο οικονομικό για τους Αμερικανούς τουρίστες, κάτι που θα μπορούσε να αυξήσει τη ζήτηση από την αμερικανική αγορά.

Πλήγμα στην ευρωπαϊκή βιομηχανία

Η ευρωπαϊκή οικονομία, ωστόσο, εν γενεί είναι πολύ περισσότερο εκτεθειμένη από την ελληνική στον διαφαινόμενο εμπορικό πόλεμο δασμών του Τραμπ, με την Γερμανία να φλερτάρει ήδη με την ύφεση. 

Ενδεικτικά να αναφερθεί πως η Ευρώπη μετρά εξαγωγές περίπου 1 τρισεκατομμύριο ευρώ προς τις ΗΠΑ, εκ των οποίων τα 150 δισ. ή και περισσότερα δισ εξάγει η Γερμανία προς την Ευρώπη. Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος πελάτης των ευρωπαϊκών εξαγωγών, αφού σύμφωνα με την ανάλυση της Morningstar DBRS, το 20% των εξαγωγών της Ε.Ε. κατέληξε το 2023 στις ΗΠΑ, ενώ το 13% πήγε στο Ηνωμένο Βασίλειο και το 9% στην Κίνα.

Τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα αυτοκίνητα και τα χημικά προϊόντα είναι οι πιο εκτεθειμένοι κλάδοι σε ενδεχόμενους αμερικανικούς δασμούς, καθώς αντιπροσωπεύουν τη μερίδα του λέοντος των εξαγωγών της Ε.Ε. προς τις ΗΠΑ. Ωστόσο, μικρότεροι κλάδοι, όπως το αλουμίνιο, ο χάλυβας, ακόμη και το σκωτσέζικο ουίσκι, που βρέθηκαν στο στόχαστρο μεταξύ 2017 και 2021, είναι επίσης εκτεθειμένοι σε ενδεχόμενη μείωση των πωλήσεων.

Και όταν ασθενεί η Ευρώπη και η Ευρωζώνη, η Ελλάδα είναι πολύ δύσκολο να μείνει για πολύ αλώβητη... 

Πηγή: Ημερησία