Όπως γράφει ο Μιχάλης Ψύλος στην Ναυτεμπορική, το σοκ για τους τρεις πετρελαϊκούς γίγαντες είναι μεγάλο, όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα τριμήνου που δημοσιοποίησαν τις τελευταίες ημέρες΅:

Η γαλλική TotalEnergies παρουσίασε καθαρά κέρδη 2,3 δισ. δολαρίων, μειωμένα κατά 39% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 65% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο!

Η Shell, η οποία επίσης είδε τα κέρδη της να μειώνονται σχεδόν κατά 30% σε διάστημα ενός έτους στα 4,3 δισεκατομμύρια δολάρια, από 7 δισεκατομμύρια την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Για την BP, το σοκ ήταν πολύ πιο βίαιο στο τρίτο τρίμηνο: Τα προσαρμοσμένα κέρδη μειώθηκαν στα 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια από 3,3 δισεκατομμύρια δολάρια την ίδια περίοδο πέρυσι. Πρόκειται για τα χαμηλότερα κέρδη της βρετανικής εταιρείας εδώ και τέσσερα χρόνια.

Μακρινή ανάμνηση

Μακρινή ανάμνηση είναι πλέον τα στρατοσφαιρικά κέρδη που καρπώθηκαν οι γίγαντες του πετρελαίου και του φυσικού αερίου το 2022, εν μέσω της ενεργειακής κρίσης, που επιδεινώθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αν  και οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν τις τελευταίες ημέρες- λόγω της νέας έντασης στη Μέση Ανατολή και του ενδεχόμενου να επιτεθεί εκ νέου το Ιράν στο Ισραήλ- η  αδύναμη ζήτηση στην Κίνα, τον κορυφαίο εισαγωγέα αργού πετρελαίου στον κόσμο και η άφθονη παραγωγή από τον ΟΠΕΚ, δεν ήταν καλά νέα για τους πετρελαϊκούς κολοσσούς.

Ταυτόχρονα, οι τρεις ευρωπαϊκές εταιρείες είδαν στο τρίτο τρίμηνο μια κατακόρυφη πτώση κατά 66% των περιθωρίων διύλισης -ανάμεσα δηλαδή, στην τιμή αγοράς του αργού πετρελαίου και της μεταπώλησης μεταποιημένων προϊόντων. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί ιδίως από τη μείωση της ζήτησης ντίζελ στη Γηραιά Ήπειρο, αλλά και την επιστροφή ρωσικών προϊόντων διϋλισης  στην ευρωπαϊκή αγορά. Ως αποτέλεσμα, η δραστηριότητα διύλισης της γαλλικής TotalEnergies σημείωσε βουτιά 62% το τρίτο τρίμηνο, αφού είχε ήδη υποχωρήσει κατά 36% το προηγούμενο τρίμηνο.

«Τα περιθώρια διύλισης αυξήθηκαν στα 15 δολάρια ανά τόνο το τρίτο τρίμηνο, αλλά το αποδεκτό σημείο της TotalEnergies είναι στα 25 δολάρια. Που σημαίνει ότι η γαλλική εταιρεία χάνει χρήματα από αυτή τη δραστηριότητα», επισημαίνει ο Αχμεντ Μπεν Σάλεμ,οικονομικός αναλυτής στην Oddo. «Αυτή η τάση αμφισβητεί τη συνέχιση του προγράμματος εκσυγχρονισμού των διυλιστηρίων  που ξεκίνησε από την TotalEnergies», προσθέτει.

Από την πλευρά της, η Shell έχει ήδη καταργήσει εκατοντάδες θέσεις κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού σε διάφορες μονάδες εξερεύνησης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ένα μέτρο που εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα μείωσης του κόστους.

Η κατάρρευση των κερδών πάντως δεν εμπόδισε την TotalEnergies να προχωρήσει σε εξαγορές μετοχών ύψους 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων το τέταρτο τρίμηνο του 2024, προκειμένου να φτάσει συνολικά στα 8 δισεκατομμύρια δολάρια ως το τέλος του χρόνου. Συνολικά, η γαλλική εταιρεία θα δαπανήσει περισσότερα για τις εξαγορές μετοχών της παρά για τις επενδύσεις της σε ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Τέλος οι δεσμεύσεις για το κλίμα;

Οι τρεις κολοσσοί πάντως φαίνεται να επανεξετάζουν  τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα. Η TotalEnergies φαίνεται να εγκαταλείπει  τον στόχο της για μείωση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου έως το 2030. Ταυτόχρονα,  αναθεωρεί προς τα κάτω τη στρατηγική της για την ενεργειακή μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας «προκειμένου να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών» και «να κλείσει ένα χάσμα αποτίμησης με τους ανταγωνιστές. στον ενεργειακό τομέα».

Η BP κατάργησε επίσης εντελώς το στόχο μείωσης της παραγωγής υδρογοναθράκων, ενώ είχε την πιο φιλόδοξη στρατηγική στον τομέα το 2020 με τη δέσμευση να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά 40% και παράλληλα να αναπτύξει ραγδαία τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030. « Αν η BP επιλέξει το κέρδος σε βάρος του πλανήτη, έχοντας κατά νου τους επενδυτές της, αυτοί πρέπει να αποτρέψουν την καταστροφική στρατηγική της βρετανικής εταιρείας και να υιοθετήσουν ένα πιο μακροπρόθεσμο όραμα», υποστηρίζει η Αγκάθε Μέισον ,υπεύθυνη της ΜΚΟ «ReclaimFinance». «Οι επενδυτές πρέπει ειδικότερα να επιβάλουν κυρώσεις στους επικεφαλής της εταιρείας καταψηφίζοντας την επανεκλογή διευθυντών στη γενική συνέλευση και να αρνηθούν να παράσχουν νέες επενδύσεις στην BP, εφόσον η στρατηγική της είναι αντίθετη με τις επιταγές της κλιματικής επιστήμης

Σύμφωνα με την  «ReclaimFinance», η επενδυτική στρατηγική της βρετανικής εταιρείας συνεχίζει να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Μεταξύ 2024 και 2030, η BP σχεδιάζει να επενδύει 9,3 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, ή 2,3 φορές περισσότερο από ό,τι στον τομέα χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Η βρετανική πετρελαϊκή εταιρεία σκοπεύει να κατευθύνει τις προσπάθειές της προς νέες επενδύσεις στη Μέση Ανατολή και τον Κόλπο του Μεξικού, για να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Πουλάνε τα αιολικά πάρκα

Την ίδια στιγμή, η BP πούλησε τα δέκα χερσαία αιολικά της πάρκα στις ΗΠΑ και αποσύρθηκε από την αγορά.

Αλλά και η TotalEnergies απέχει έτη φωτός από μια στρατηγική μετάβασης», καθώς ανακοίνωσε αύξηση στηνπαραγωγή υδρογονανθράκων άνω του 3% τα επόμενα δύο χρόνια, 2025 και 2026, και 3% ετησίως έως το 2030.

Η Shell είναι επίσης εγκατέλειψε τον στόχο της για μείωση των εκπομπών κατά 45% έως το 2035, ενώ ισχυρίστηκε ότι θέλει να επιτύχει ουδετερότητα άνθρακα έως το 2050. Η Shell έχει επίσης περιορίσει τη στρατηγική της για την ενεργειακή μετάβαση πουλώντας δραστηριότητες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και εγκαταλείποντας έργα όπως υπεράκτια αιολικά πάρκα, βιοκαύσιμα και υδρογόνο.