Σε αυτή τη συζήτηση παρεμβαίνει ο Pedro Machado, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, ο οποίος σε δημόσια τοποθέτησή του στο διεθνές συνέδριο της JP Morgan στο Λονδίνο, προειδοποιεί για τις επιπτώσεις της ταχείας αύξησης των μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών οργανισμών (NBFIs) στη διαμεσολάβηση των κεφαλαίων.

Οι θεσμοί αυτοί —από επενδυτικά funds και ασφαλιστικές μέχρι εταιρείες διαχείρισης επενδύσεων— έχουν αποκτήσει καθοριστικό βάρος στις αγορές, παρότι δεν υπόκεινται στους ίδιους κανόνες με τις τράπεζες. Η επέκτασή τους στην ευρωζώνη καθιστά την εποπτεία πιο περίπλοκη, λόγω έλλειψης πλήρους εναρμόνισης και τυποποιημένων εποπτικών εργαλείων.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί ο κλάδος του ιδιωτικού πιστωτικού κεφαλαίου, όπου δάνεια χορηγούνται εκτός του τραπεζικού κλάδου με ταχύτατους ρυθμούς ανάπτυξης. Οι τράπεζες έχουν προσδεθεί ακόμη πιο στενά σε αυτά τα κεφάλαια, χωρίς οι μηχανισμοί διαχείρισης κινδύνου να έχουν προσαρμοστεί ανάλογα, δημιουργώντας κενό εποπτείας και πιθανό μηχανισμό μετάδοσης κρίσεων μέσω δανεισμού, παραγώγων ή συνεπενδύσεων.

Οι εποπτικές αρχές ζητούν ενίσχυση των ελέγχων και αυστηρότερη παρακολούθηση, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι η άνοδος των NBFIs μπορεί να λειτουργήσει και ως πηγή νέων χρηματοδοτικών ευκαιριών — μόνο όμως εφόσον συνοδεύεται από στιβαρούς κανόνες σταθερότητας.

Την ίδια ώρα, καθώς οι Ευρωπαίοι μεταβαίνουν σε ολοένα πιο ψηφιοποιημένες πληρωμές, αναδύεται μια δεύτερη κρίσιμη ανάγκη: η ύπαρξη ενός δημόσιου, ασφαλούς ψηφιακού μέσου πληρωμής με ενιαία πρόσβαση σε όλη την ευρωζώνη. Η επικράτηση ιδιωτικών stablecoins, συνδεδεμένων με ισχυρά νομίσματα, μπορεί να υπονομεύσει τον ρόλο του ευρώ ως σημείου αναφοράς για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Το ψηφιακό ευρώ, σύμφωνα με τον Machado, αποτελεί εργαλείο για τη διατήρηση της σταθερότητας, επεκτείνοντας το χρήμα της κεντρικής τράπεζας στον ψηφιακό χώρο και προστατεύοντας πολίτες και οικονομία από αστάθεια. Οι εξελίξεις στις ΗΠΑ, όπου τα stablecoins σε δολάριο κερδίζουν έδαφος, απειλούν να ενισχύσουν τις πιέσεις και στη Ευρώπη, εάν δεν υπάρξει άμεση αντίδραση.

Η στρατηγική απάντηση, σύμφωνα με ειδικούς, μπορεί να περιλαμβάνει την ανάπτυξη ψηφιοποιημένων τραπεζικών καταθέσεων και αυστηρά εποπτευόμενων ευρωπαϊκών stablecoins, περιορίζοντας την εξάρτηση της Ευρώπης από τρίτες αγορές και ενθαρρύνοντας καινοτομία στις διασυνοριακές συναλλαγές. Ωστόσο, οι διαφορετικές ρυθμιστικές προσεγγίσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ δημιουργούν επιπλέον προκλήσεις.

Το τελικό συμπέρασμα των εποπτών είναι σαφές: αν η Ευρώπη δεν δράσει εγκαίρως, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να απολέσει τον έλεγχο της μελλοντικής μορφής του χρήματός της και της ίδιας της νομισματικής της κυριαρχίας.