Οι απόψεις των δύο υποψηφίων σε σειρά ζητημάτων είναι εκ διαμέτρου αντίθετες, ενώ σε κάποια άλλα μπορεί να συγκλίνουν, αλλά με διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η οικονομία και οι εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ, τόσο με την Ευρώπη όσο και με την Κίνα.

Όπως γράφει ο Θανάσης Παπάδης στην Ημερησία, o Ντόναλντ Τραμπ προωθεί την επιβολή σκληρών δασμών σε προϊόντα από την Κίνα, ενώ η Καμάλα Χάρις υιοθετεί πιο διαλλακτική στάση, επιδιώκοντας να διαφυλάξει τα συμφέροντα των αμερικανικών επιχειρήσεων, χωρίς όμως να διαταραχθούν σημαντικά οι σχέσεις με τις δύο αυτές οικονομικές δυνάμεις.

Ωστόσο, οι διαφορές δεν περιορίζονται μόνο στην εμπορική πολιτική. Η γεωπολιτική τους προσέγγιση έχει επίσης σημαντικές διαφορές και, ανάλογα με το ποιος θα είναι ο νικητής σε αυτήν την αμφίρροπη εκλογική μάχη, θα προσδιορίσει και την πορεία των αγορών. Σε πρώτη φάση, αναμένεται ότι το πετρέλαιο θα είναι ο μεγάλος χαμένος, με την τιμή του να πιέζεται, ενώ για τα ομόλογα, τις μετοχές και τα εμπορεύματα δεν αναμένονται οι ίδιες επιπτώσεις.

Έρχεται νέος εμπορικός πόλεμος;

Ένα βασικό ερώτημα που ανακύπτει αφορά την κατεύθυνση του νέου εμπορικού πολέμου που ξεκίνησε το 2018 υπό τον Τραμπ και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το ερώτημα είναι σαφές: Βρισκόμαστε μπροστά σε έναν νέο, πιο έντονο γύρο εμπορικών συγκρούσεων; Η απάντηση πιθανόν να φανεί στους πρώτους μήνες της ανάληψης καθηκόντων του επόμενου προέδρου.

Τόσο η Ε.Ε. όσο και η Κίνα επιδιώκουν να αποφύγουν μια νέα κλιμάκωση, αν και οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ουάσιγκτον, με προτεραιότητα την προστασία της εγχώριας βιομηχανίας, δύσκολα θα αποφύγει νέες εντάσεις. Στην Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία, η ανησυχία για πιθανή επιβολή δασμών στην αυτοκινητοβιομηχανία είναι έντονη, καθώς η πολιτική «Αμερική Πρώτα» φαίνεται να παραμένει κεντρική κατεύθυνση, ανεξαρτήτως του νικητή των εκλογών. Ο Τραμπ υπόσχεται καθολικούς δασμούς στις εισαγωγές, ενώ η Χάρις, εφόσον εκλεγεί, πιθανόν να συνεχίσει την πολιτική του Μπάιντεν, η οποία ενισχύει τις αμερικανικές πράσινες επενδύσεις και είναι ανταγωνιστική προς την Ευρώπη.

Στην Κίνα, επικρατεί η αίσθηση ότι οι σχέσεις με τις ΗΠΑ θα παραμείνουν τεταμένες. Ο Τραμπ έχει ανακοινώσει την πρόθεση να αυξήσει τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα έως και 60%, ενώ η Χάρις είναι πιθανό να διατηρήσει τους περιορισμούς στις εξαγωγές αμερικανικής τεχνολογίας, όπως έχει κάνει ο Μπάιντεν. Ο αναλυτής Βου Σινμπό από το Πανεπιστήμιο Φουντάν εκτιμά ότι η Κίνα δεν περιμένει αλλαγή στη στάση της Ουάσιγκτον, ανεξάρτητα από τον επόμενο πρόεδρο.

Κομβικός ο ρόλος της ηλεκτροκίνησης 

Παράλληλα, η Ε.Ε. επανεξετάζει τη σχέση της με την Κίνα στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, ανησυχώντας για την άνοδο των φθηνών κινεζικών ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Ήδη, οι Βρυξέλλες έχουν επιβάλει δασμούς στα οχήματα της Tesla και της SAIC Motor που κατασκευάζονται στην Κίνα, με την κινεζική κυβέρνηση να αντιδρά καταφεύγοντας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και εξετάζοντας τις επιδοτήσεις σε ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα.

Η αβεβαιότητα κυριαρχεί και στον Καναδά και το Μεξικό, στενούς εταίρους των ΗΠΑ στη συμφωνία USMCA. Η τάση των ΗΠΑ προς τον προστατευτισμό φέρνει αμφιβολίες για τη συνέχιση της συμφωνίας αυτής, με τον Τραμπ να σκέφτεται ακόμη και την επαναδιαπραγμάτευσή της, γεγονός που θα μπορούσε να πλήξει τις εξαγωγές των Καναδά και του Μεξικού, οι οποίες εξαρτώνται έντονα από την αμερικανική αγορά.

Τα κρυπτονομίσματα

Ο Ντόναλντ Τραμπ, αν επανεκλεγεί, υπόσχεται υποστήριξη προς την αγορά των κρυπτονομισμάτων, προαναγγέλλοντας τη μείωση των ρυθμιστικών περιορισμών που επιβλήθηκαν μετά την κατάρρευση μεγάλων εταιρειών το 2022. Η ρητορική αυτή έχει συμβάλει στην άνοδο του bitcoin, το οποίο άγγιξε τα 70.000 δολάρια, λόγω της προσδοκίας για χαλαρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο.

Το κλίμα υπέρ των κρυπτονομισμάτων ενισχύθηκε επίσης από την έγκριση των spot bitcoin ETFs, τα οποία διατίθενται στις χρηματιστηριακές αγορές και προσελκύουν μεγάλες εισροές επενδυτών, δίνοντας στην αγορά των crypto αίσθηση νομιμοποίησης. Στο πλαίσιο του λεγόμενου «Trump Trade», οι επενδυτές βλέπουν μια πιθανή νίκη του Τραμπ ως θετική εξέλιξη για τα κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, και η υποψήφια των Δημοκρατικών, Καμάλα Χάρις, αποστασιοποιήθηκε από τα αυστηρά ρυθμιστικά μέτρα, δηλώνοντας πρόθεση για ισορροπία μεταξύ προστασίας των επενδυτών και ανάπτυξης του κλάδου.

Πέρα από τα κρυπτονομίσματα, ο Τραμπ έχει ανακοινώσει την πρόθεσή του να επιβάλει δασμούς στα εισαγόμενα προϊόντα για την ενίσχυση της αμερικανικής οικονομίας. Αν εφαρμόσει δασμούς ύψους 60% στα κινεζικά προϊόντα και 10-20% στα προϊόντα από άλλες χώρες, αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ, γεγονός που ενδέχεται να διατηρήσει ή και να αυξήσει τα επιτόκια. Τα υψηλά επιτόκια θα αυξήσουν τις αποδόσεις των ομολόγων, δίνοντας στους επενδυτές μια ασφαλή επενδυτική επιλογή και πιθανώς μειώνοντας το ενδιαφέρον για πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις, όπως τα κρυπτονομίσματα.

Η αύξηση του πληθωρισμού και των επιτοκίων θα μπορούσε επίσης να ενισχύσει το δολάριο, κάτι που θα δυσχεράνει τις αμερικανικές εξαγωγές και ενδέχεται να μετριάσει την οικονομική ανάπτυξη που ο ίδιος ο Τραμπ φιλοδοξεί να πετύχει. Επιπλέον, η εφαρμογή των σχεδιαζόμενων δασμών εξαρτάται από τη στήριξη του Κογκρέσου, η οποία μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη αν οι Ρεπουμπλικάνοι δεν εξασφαλίσουν τον έλεγχο και των δύο νομοθετικών σωμάτων.

Συνολικά, οι εκλογές αυτές είναι κρίσιμες για το μέλλον των επενδυτικών αγορών, και η αμερικανική πολιτική αναμένεται να διαδραματίσει καίριο ρόλο στη διαμόρφωση των τάσεων, τόσο στα κρυπτονομίσματα όσο και στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον.