Όπως και πολλές άλλες κινεζικές βιομηχανίες που κινούνται σε νέες αγορές, οι εταιρείες νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες έχουν παραγκωνίσει τους ανταγωνιστές τους μειώνοντας το κόστος και καινοτομώντας. Οι παλαιότερες υπηρεσίες νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες δεν μπόρεσαν να ανταγωνιστούν την αποτελεσματικότητα, την εμβέλεια και τις χαμηλές αμοιβές αυτών των κινεζικών δικτύων. Στο παρελθόν, οι Μεξικανοί έμποροι ναρκωτικών χρησιμοποιούσαν συχνά τα ανταλλακτήρια πέσο της μαύρης αγοράς, τα οποία ξέπλεναν δολάρια πληρώνοντας για αγαθά που εξάγονταν από την Αμερική στο Μεξικό, τα οποία στη συνέχεια πωλούνταν έναντι πέσο. Σύμφωνα με τον Chris Urben, πρώην πράκτορα της αμερικανικής υπηρεσίας επιβολής του νόμου για τα ναρκωτικά, δεδομένου ότι αυτά τα δίκτυα συνδέονταν με καρτέλ, όποιος εμπλεκόταν βρισκόταν αντιμέτωπος με «έναν συνεχή κίνδυνο βίας, κλοπής και επέμβασης των αρχών επιβολής του νόμου». Παλαιότερα, όσοι ξέπλεναν χρήμα χρέωναν μια αμοιβή 7-10%. Τα νέα δίκτυα χρεώνουν μόνο 1-2%, με αποτέλεσμα να «αναλάβουν ουσιαστικά τα ηνία με ένα αναίμακτο πραξικόπημα», λέει ο κ. Urben.

Μπορούν επίσης να λειτουργούν σε κλίμακα. Τον Φεβρουάριο χάκερ από τη Βόρεια Κορέα έκλεψαν σχεδόν 1,5 δισ. δολάρια στη μεγαλύτερη ληστεία κρυπτονομισμάτων στην ιστορία. Σύμφωνα με την TRM, μια εταιρεία ερευνών, κατόρθωσαν να ξεπλένουν σχεδόν 100 εκατ. δολάρια την ημέρα, , πιθανώς με τη βοήθεια Κινέζων υπόγειων τραπεζιτών που κατένειμαν το βρώμικο χρήμα σε πολλές μικρότερες συναλλαγές, αναμειγνύοντάς το με καθαρά κεφάλαια και διαφορετικά κρυπτονομίσματα.

Η επιτυχία των κινεζικών δικτύων ξεπλύματος χρήματος οφείλεται σε ένα μείγμα τεχνικής καινοτομίας, στα εμπορικά πλεονάσματα της Κίνας και, το σημαντικότερο όλων, στους αυστηρούς ελέγχους κεφαλαίων, βάσει των οποίων οι άνθρωποι δεν μπορούν να βγάλουν από τη χώρα περισσότερα από το ισοδύναμο των 50.000 δολαρίων ετησίως. Αυτός ο συνδυασμός δημιούργησε την ευκαιρία για ένα τριπλό εμπόριο που επιτρέπει στους λαθρέμπορους ναρκωτικών να παίρνουν παράνομα δολάρια από την Αμερική (ή λίρες από τη Βρετανία), στους Κινέζους να βγάζουν γιουάν εκτός Κίνας και ανακυκλώνει τα έσοδα σε πέσος ή σχεδόν σε οποιοδήποτε άλλο νόμισμα θέλουν τα καρτέλ ναρκωτικών.

Για να καταλάβετε πώς λειτουργεί το όλο σύστημα, ας ξεκινήσουμε με την πιο συνηθισμένη και κομψή μέθοδο που χρησιμοποιούν αυτά τα δίκτυα για να ξεπλύνουν χρήματα: την κατοπτρική συναλλαγή. Οι μηχανισμοί είναι παραπλανητικά απλοί. Το πρώτο βήμα είναι ότι ένα καρτέλ ναρκωτικών μεταφέρει κοκαΐνη ή κάποιο άλλο ναρκωτικό στην Αμερική, όπου πωλείται έναντι δολαρίων. Φανταστείτε τώρα μια πλούσια μητέρα στη Σαγκάη που θέλει να αγοράσει ένα διαμέρισμα για τον γιο της που σπουδάζει στη Νέα Υόρκη. Επικοινωνεί με έναν μεσίτη στο διαδίκτυο, ο οποίος τη φέρνει σε επαφή με κάποιον που πουλάει αμερικανικά δολάρια. Η μητέρα μεταφέρει γιουάν σε τραπεζικό λογαριασμό στην Κίνα που ελέγχει ο μεσίτης. Σχεδόν ταυτόχρονα ο μεσίτης φροντίζει το ισόποσο σε αμερικανικά δολάρια (μείον μια μικρή αμοιβή) να εμφανιστεί σε αμερικανικό λογαριασμό στον οποίο έχει πρόσβαση η μητέρα. Η προκαταβολή για το διαμέρισμα είναι έτοιμη. Σε αυτό το δεύτερο βήμα, κανένα χρήμα δεν περνάει ποτέ τα διεθνή σύνορα.

Στο τρίτο βήμα ο μεσίτης, ο οποίος μπορεί να δραστηριοποιείται σχεδόν οπουδήποτε στον κόσμο όπου υπάρχει κινεζική διασπορά, πρέπει να επιστρέψει στο καρτέλ των ναρκωτικών το νόμισμα που θέλει. Κάποια από τα γιουάν στην Κίνα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την αγορά χημικών πρόδρομων ουσιών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή φαιντανύλης, ενός συνθετικού οπιοειδούς, στο Μεξικό. Ή τα γιουάν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά νόμιμων κινεζικών προϊόντων που εξάγονται στο Μεξικό ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα που το νόμισμα είναι αποδεκτό. Κανένα ίχνος χαρτιού δεν συνδέει τις διάφορες κατοπτρικές συναλλαγές. Τα μόνα αποδεικτικά στοιχεία βρίσκονται σε εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων όπως το WhatsApp και το Telegram. Οι αμερικανικές αρχές επιβολής του νόμου δεν έχουν πρόσβαση επειδή οι εφαρμογές είναι κρυπτογραφημένες από άκρο σε άκρο: η αστυνομία δεν μπορεί να τις παρακολουθεί όπως συνήθιζε να παρακολουθεί τις τηλεφωνικές γραμμές. «Λειτουργούμε σαν να είμαστε στη λίθινη εποχή», λέει ο κ. Urben.

Προηγούμενα δίκτυα ξεπλύματος χρήματος, όπως αυτά που δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του 1980 από τα κολομβιανά καρτέλ, εξαρθρώθηκαν μέσω εκδόσεων, κατασχέσεων περιουσιακών στοιχείων και συνεργασίας μεταξύ Αμερικής και Κολομβίας. Ωστόσο, τα κινεζικά δίκτυα μπορεί να αποδειχθούν πολύ πιο δύσκολο να εξαρθρωθούν. Αν και γενικά διοικούνται από άτομα με δεσμούς με την Κίνα, λειτουργούν σε πολύ περισσότερες δικαιοδοσίες, εξυπηρετούν πλούσιους πελάτες μαζί με εγκληματίες και υπάρχουν στα κενά μεταξύ ασύμβατων χρηματοπιστωτικών συστημάτων. Επιπλέον, επειδή εξυπηρετούν διάφορες υπόγειες βιομηχανίες, τα ποσά που εμπλέκονται είναι δυσθεώρητα. Μόνο οι διαδικτυακές απάτες που διεξάγονται από συμμορίες κινεζικής καταγωγής στη Νοτιοανατολική Ασία αποφέρουν έσοδα που αντιστοιχούν σε περίπου 500 δισ. δολάρια ετησίως. Κάποια από αυτά επανεπενδύονται στη βιομηχανία, αλλά πολλά χρειάζονται ξέπλυμα.

Πηγή: The Economist