|
Με τις
ανησυχίες για τις μελλοντικές προοπτικές της κινεζικής
οικονομίας να αυξάνονται, με τις πιθανές επιπτώσεις στην
παγκόσμια οικονομία. Ενδιαφέροντα ήτανε τα όσα έγραψε σε
πρόσφατο του άρθρο στο Project Syndicate o Γιου Γιονγκντίνγκ
(πρώην πρόεδρος του China Society of World Economics and
διευθυντής του Institute of World Economics and Politics
στην Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών. Πρώτην μέλος
της επιτροπής χάραξης πολιτικής της Λαϊκής Τράπεζας της
Κίνας (2004-2006), σχολιάζοντας πως όταν η αύξηση του ΑΕΠ της Κίνας είναι
κάτω από τον στόχο, οι κυβερνήσεις βασίζονται στο ίδιο
εργαλείο: τις κρατικές δαπάνες για επενδύσεις σε υποδομές
για την τόνωση της οικονομίας. Ομως, η επιτυχία της
δημοσιονομικής τόνωσης απαιτεί σωστές λεπτομέρειες εφαρμογής.
Δύο προκλήσεις
ξεχωρίζουν. Το πρώτο είναι η χρηματοδότηση. Ενώ οι κινέζοι
υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής βασίζονται στις δημοσιονομικές
δαπάνες για να βοηθήσουν στην επίτευξη του επίσημου στόχου
ανάπτυξης, δεν ανησυχούν για τον αυξανόμενο δείκτη μόχλευσης
της κεντρικής κυβέρνησης και για τον ηθικό κίνδυνο σε
επίπεδο τοπικής κυβέρνησης. Δεδομένου αυτού, είναι απρόθυμοι
να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε υποδομές μέσω του γενικού
δημόσιου προϋπολογισμού.
Βασιζόμενη σε
κεφάλαια που συγκεντρώνονται μέσω της κεφαλαιαγοράς και των
εμπορικών τραπεζών, η Κίνα κάνει τις επενδύσεις της σε
υποδομές πολύ πιο δαπανηρές από όσο χρειάζεται. Και ενώ η
προσέγγιση επιλογής της Κίνας προστατεύει την αναλογία
ελλείμματος προς ΑΕΠ της κεντρικής κυβέρνησης, επιβαρύνει
σοβαρά τους προϋπολογισμούς των τοπικών κυβερνήσεων, ειδικά
επειδή οι επενδύσεις σε υποδομές είναι γενικά ασύμφορες και
δεν μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλες ταμειακές ροές.
Το δεύτερο
σημαντικό εμπόδιο για την αποτελεσματική εφαρμογή της
επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής στην Κίνα έγκειται στην
ακαμψία των τοπικών κυβερνητικών ομολόγων ειδικού σκοπού SPB.
Οταν εισήχθησαν, τα SPB χαιρετίστηκαν ως ένας διαφανής
τρόπος χρηματοδότησης επενδύσεων σε υποδομές. Και επειδή
είναι σχετικά φθηνά, τουλάχιστον σε σύγκριση με τα κεφάλαια
που συγκεντρώθηκαν μόνα τους, οι τοπικές κυβερνήσεις τα
αγκάλιασαν. Ομως, φοβούμενη ότι οι τοπικές κυβερνήσεις θα
κακοδιαχειρίζονταν τα SPB, η κεντρική κυβέρνηση επέβαλε
αυστηρούς κανονισμούς για την έκδοση και χρήση τους. Μέχρι
να παραδοθούν τα κεφάλαια στην αρμόδια τοπική κυβέρνηση,
ενδέχεται να μην ευθυγραμμίζονται πλέον με τις ανάγκες του
έργου και ούτε η τοπική κυβέρνηση ούτε οι εταιρείες που
είναι υπεύθυνες για την κατασκευή μπορούν να κάνουν πολλά
για την αναντιστοιχία. Η άντληση κεφαλαίων από την αγορά για
την κάλυψη του κενού γενικά δεν επιτρέπεται.
Η Κίνα έχει
δίκιο να απαντά στην ανάπτυξη κάτω του στόχου με
δημοσιονομική (και νομισματική) επέκταση. Αλλά η απόφαση για
την κατεύθυνση της πολιτικής είναι μόνο το πρώτο βήμα.
Αφήνοντας κατά μέρος τούς μη οικονομικούς σκληρούς
περιορισμούς, όπως η πολιτική μηδενικού COVID-19, η Κίνα
πρέπει επίσης να ενισχύσει την εφαρμογή μέτρων
αντιμετωπίζοντας τις ανισορροπίες και τους περιορισμούς
χρηματοδότησης. Ειδικότερα, η κεντρική κυβέρνηση θα πρέπει
να εξετάσει το ενδεχόμενο χρηματοδότησης μεγαλύτερου
μεριδίου των επενδύσεων σε υποδομές, μέσω του γενικού
δημόσιου προϋπολογισμού και της έκδοσης κρατικών ομολόγων,
καθώς και χαλάρωσης των κανόνων SPB. |
