|
H καθαρή
περιουσία της μέσης αμερικανικής οικογένειας ξεπέρασε για
πρώτη φορά το όριο του 1 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με
την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, σημειώνοντας αύξηση της
τάξης του 42%, από 749.000 δολάρια το 2019. Tα στοιχεία της
Fed δείχνουν ότι ο πραγματικός μέσος πλούτος αυξήθηκε κατά
23% τα προηγούμενα τρία χρόνια και ότι οι λεγόμενοι «μίνι
εκατομμυριούχοι» των ΗΠΑ είναι μέλη μιας
αυξανόμενης ανώτερης μεσαίας τάξης –ιδιοκτήτες σπιτιών, με
σπουδές κολεγίου κατά κύριο λόγο– που έκαναν σωστές
επιλογές, αυξάνοντας τον πλούτο τους.
Όπως η FED έγραψε σε
πρόσφατη ανάλυση της, με βάση την παρούσα οικονομική
συγκυρία πολλοί είναι εκείνοι που δεν πείθονται ότι ο
πλούτος αυξάνεται, επικαλούμενοι τον πληθωρισμό, τα
οικονομικά κίνητρα της εποχής της πανδημίας και τους
αριθμούς που διαστρεβλώνονται από την αύξηση της περιουσίας
του πλουσιότερου 1%. Θα ήταν λάθος όμως να εξαχθεί το
συμπέρασμα ότι τα κέρδη είναι καθαρά φαινόμενο μιας
προνομιούχου μειονότητας. Kι αυτό γιατί, πρώτον, ο συνολικός
καθαρός ιδιωτικός πλούτος μείον τα χρέη –ακόμη και μετά τον
πληθωρισμό– αυξήθηκε κατά 23%, σύμφωνα με την έρευνα της
Fed. Δεύτερον, ενώ το επίπεδο του πλούτου ήταν πολύ
χαμηλότερο από τον μέσο όρο, στην πραγματικότητα αυξήθηκε
πάνω από τον μέσο όρο μεταξύ 2019 και 2022 –κατά 37%,
προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό– στα 193.000 δολάρια, πράγμα
που δείχνει ότι η ανισότητα πλούτου στην πραγματικότητα
μειώθηκε. Τρίτον –και ίσως το πιο αξιοσημείωτο– υπάρχουν
πολλοί πραγματικοί εκατομμυριούχοι. Περίπου 16 εκατομμύρια
αμερικανικές οικογένειες –λίγο πάνω από το 12% δηλαδή– έχουν
πλούτο που ξεπερνάει το 1 εκατ. δολάρια, από 9,8 εκατομμύρια
οικογένειες το 2019, ενώ σχεδόν 8 εκατομμύρια οικογένειες
–από 4,7 εκατομμύρια το 2019– είναι πολυεκατομμυριούχοι, ο
πλούτος τους δηλαδή ξεπερνάει τα 2 εκατ. δολάρια.
Ποιοι είναι λοιπόν
αυτοί οι «μίνι εκατομμυριούχοι» στην άλλη πλευρά του
Ατλαντικού; Είναι οι πολίτες που κερδίζουν από 150.000 έως
250.000 δολάρια τον χρόνο και συνήθως δεν θεωρούνται
πλούσιοι, αλλά ανήκουν στην ανώτερη μεσαία τάξη. Απέκτησαν
πτυχία κολεγίου, δημιουργώντας σταθερά ατομικούς
λογαριασμούς συνταξιοδότησης και αγοράζοντας σπίτια ως επί
το πλείστον έγιναν πλούσιοι αργά και ήταν ήδη σε προνομιακή
θέση την περίοδο της πανδημίας, όταν τα προγράμματα τόνωσης
της οικονομίας αύξησαν τις αξίες των περιουσιακών τους
στοιχείων.
Αντί να μένουν πίσω
λοιπόν, καθώς όλα τα κέρδη της οικονομίας καταλήγουν στους
δισεκατομμυριούχους, στην πραγματικότητα είδαν τον πλούτο
τους να αυξάνεται την τελευταία τριετία. Πάνω από το 90% των
οικογενειών αυτών δηλώνει ότι κατέχει μετοχές και το 87%
έχει αγοράσει το σπίτι του. Επωφελήθηκαν εξαιρετικά από τα
χαμηλά επιτόκια, μειώνοντας τις πληρωμές χρέους ως ποσοστό
του εισοδήματός τους από 19% το 2007 σε 12,9% το 2022. Τα
παραπάνω στοιχεία είναι το πιο λεπτομερές σύνολο δεδομένων
που συλλέγεται για τον πλούτο των νοικοκυριών. Για την
έρευνα, 4.602 νοικοκυριά συμπλήρωσαν λεπτομερή
ερωτηματολόγια, καταγράφοντας όλα τα περιουσιακά στοιχεία,
συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων, των μετοχών, των ομολόγων,
των τραπεζικών λογαριασμών, των λογαριασμών συνταξιοδότησης,
των κρυπτονομισμάτων κ.λπ., καθώς και όλες τις υποχρεώσεις,
όπως τα ενυπόθηκα δάνεια, τα δάνεια για αγορές αυτοκινήτων,
τα χρέη από πιστωτικές κάρτες και τα φοιτητικά δάνεια.
«Εχουν λοιπόν οι
Αμερικανοί περισσότερες αποταμιεύσεις ή είναι απλώς
πλουσιότεροι πλέον;» αναρωτήθηκε πρόσφατα η Νάνσι Βάντεν
Χούτεν, επικεφαλής οικονομολόγος της Oxford Economics στις
ΗΠΑ. Η απάντηση είναι ότι καθώς οι άνθρωποι αρχίζουν να
θεωρούν τα πλεονάζοντα μετρητά στους λογαριασμούς τους ως
πλούτο, ίσως είναι λιγότερο πιθανό να τα ξοδέψουν. Η άνοδος
των εκατομμυριούχων, με άλλα λόγια, μπορεί να μην είναι
παροδική. Πολλοί είναι εκείνοι που περιμένουν μια μέρα να
γίνουν πλούσιοι – και πολλοί, στην πραγματικότητα, θα
γίνουν. Για παράδειγμα, μόνο 1% των οικογενειών κάτω των 35
ετών είναι εκατομμυριούχοι, αλλά το ποσοστό αυξάνεται με την
ηλικία. Στις ηλικίες 55-64 ετών 21% των οικογενειών στις ΗΠΑ
είναι εκατομμυριούχοι. Η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη
μεταξύ των αποφοίτων κολεγίου, όπου το ποσοστό
εκατομμυριούχων στις ηλικίες 55-64 ετών φθάνει το 45%. Αυτό
περιλαμβάνει το 26% των οικογενειών που γίνονται
πολυεκατομμυριούχοι και το 11% με καθαρή αξία άνω των 5
εκατ. δολαρίων. Παρά τη γενική εικόνα υπάρχει μεγάλο ποσοστό
φτώχειας στις ΗΠΑ. Πολλές οικογένειες έχουν ελάχιστο ή
καθόλου πλούτο και περιορισμένες προοπτικές να αποκτήσουν.
Κι όμως, η ιδέα ότι μόνο το 1% γίνεται πλουσιότερο έρχεται
σε αντίθεση με τους αριθμούς. |
