Πολλές χώρες
υφίστανται πιέσεις από τις αυξανόμενες πληρωμές τόκων και
τις υψηλές δόσεις χρέους. Οι οικονομικές πληγές της
πανδημίας, οι συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο και η
απότομη άνοδος των επιτοκίων διεθνώς έχουν πλήξει
περισσότερο τις χώρες χαμηλού εισοδήματος. Μια μεσαία χώρα
χαμηλού εισοδήματος δαπανάει υπερδιπλάσια χρήματα για την
εξυπηρέτηση του χρέους προς τους ξένους πιστωτές ως μερίδιο
εσόδων από ό,τι πριν από 10 χρόνια – περίπου 14% στα τέλη
του 2023 από 6% το 2013. Οι βελτιωμένες διαδικασίες χάρη στο
έργο των επιτροπών πιστωτών και της στρογγυλής τραπέζης για
το παγκόσμιο δημόσιο χρέος, του G20, της Λέσχης του Παρισιού
και άλλων βοήθησαν στον εξορθολογισμό της αναδιάρθρωσης του
δημοσίου χρέους και στη συντόμευση των χρονοδιαγραμμάτων
αναδιάρθρωσης. Κι ενώ μέχρι στιγμής αποφύγαμε μια συστημική
κρίση χρέους, οι υψηλότερες καταβολές τόκων και οι εξαγορές
χρέους στραγγαλίζουν την ανάπτυξη και την απασχόληση,
πιέζοντας πολύ τα δημόσια οικονομικά. Αυτό έρχεται σε μια
εποχή που οι χώρες χρειάζονται κρίσιμες επενδύσεις για
βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη και για
να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή.
Όπως έγραψαν σε
πρόσφατο άρθρο τους στο Blog του ΔΝΤ η ΣΕΪΛΑ ΠΑΖΑΡΜΠΑΣΙΟΓΛΟΥ
(Διευθύντρια τμήματος Στρατηγικής, Πολιτικής και Επιθεώρησης
του ΔΝΤ) και ο ΠΑΜΠΛΟ ΣΑΑΒΕ∆ΡΑ (αντιπρόεδρος Π. Τράπεζας,
υπεύθυνος για την ευημερία) αν δεν αντιμετωπιστούν, αυτές οι
πιέσεις ρευστότητας θα οδηγήσουν σε προβλήματα φερεγγυότητας
για ευάλωτα κράτη. Αυτό, που είναι τώρα μια συμπίεση στα
δημόσια οικονομικά, δυνητικά θα μετατρεπόταν σε κρίση
χρέους, με δυσμενείς επιπτώσεις στην ανάπτυξη, στη
δημιουργία θέσεων εργασίας και τη φτώχεια. Το ΔΝΤ και
η Παγκόσμια Τράπεζα από κοινού προτείνουν ένα πακέτο δράσεων
για τη στήριξη χωρών χαμηλού εισοδήματος και άλλων ευάλωτων
κρατών. Η προσέγγισή μας βασίζεται σε τρεις πυλώνες. Ο
πρώτος αφορά την αποδέσμευση εγχώριων πόρων. Οι κυβερνήσεις
μπορούν να ενισχύσουν την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας
και να δημιουργήσουν δημοσιονομικό χώρο μέσω της
ενεργοποίησης τέτοιων πόρων. Η κοινή μας νέα πρωτοβουλία
ενεργοποίησης εγχώριων πόρων ΔΝΤ – Παγκόσμιας Τράπεζας θα
παρέχει συμβουλές πολιτικής και βοήθεια για την ανάπτυξη
ικανοτήτων, ώστε να εφαρμόσουν οι χώρες τις απαραίτητες
μεταρρυθμίσεις. Ο δεύτερος πυλώνας αφορά τη διεθνή στήριξη,
η οποία μπορεί να βοηθήσει τις χώρες να ανταποκριθούν στις
ανάγκες τους, καθώς αναλαμβάνουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις.
Θα χρειαστεί υποστήριξη από διμερείς και πολυμερείς
αναπτυξιακούς εταίρους, μεταξύ άλλων με την παροχή
χρηματοδότησης και επιχορηγήσεων χαμηλότερου κόστους. Τέλος,
ο τρίτος πυλώνας αφορά νέες λύσεις για τη στήριξη χωρών που
δεν έχουν προβλήματα φερεγγυότητας, αλλά πρέπει να
διαχειριστούν τα υψηλά επίπεδα εξυπηρέτησης του χρέους. |