Με την πληθωρισμό να εξελίσσεται στο μεγαλύτερο πρόβλημα της
παγκόσμιας οικονομίας, με μεγάλες επιπτώσεις στις
επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Και ένα πρόβλημα το οποίο
όλα δείχνουνε πως θα μας απασχολήσει πολύ περισσότερο από
ότι όλοι εκτιμούσαν στην αρχή. Ειδικό κομμάτι της αύξησης
των τιμών έχει να κάνει με την αύξηση του κόστους ενέργειας,
με τεράστιες επιπτώσεις στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Είναι λοιπόν χαρακτηριστικό ότι όπως σχολίαζαν οι NYT σε
πρόσφατο άρθρο τους, οργισμένες
αντιδράσεις στην Ισπανία με αφορμή το ακριβό ηλεκτρικό.
Αιτήματα για κοινωνική προστασία στην Ελλάδα λόγω διακοπής
λειτουργίας των λιγνιτωρυχείων. Νέες διαδηλώσεις στις
αγροτικές περιοχές της Γαλλίας και σε μικρές πόλεις για τις
αυξήσεις στην τιμή της βενζίνης. Οι ηγέτες του κόσμου
συγκεντρώθηκαν για τη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στη
Γλασκώβη, ενόσω η προσοχή όλων στρέφεται σε έναν από τους
μεγαλύτερους κινδύνους που ενέχει η απομάκρυνση από τα
ορυκτά καύσιμα: το να διασφαλιστεί ότι το κόστος της
πράσινης μετάβασης δεν θα πυροδοτήσει μία λαϊκιστική
αντίδραση. Και οι ανησυχίες φαίνονται εντονότερες στην
Ευρώπη. Οι ηγέτες προβληματίζονται ολοένα και περισσότερο
για το ενδεχόμενο αφενός να ξεσπάσουν κοινωνικές ταραχές,
αφετέρου η στήριξη που προσφέρουν οι πολίτες στην πράσινη
μετάβαση να εξασθενήσει, εάν αυτή η διαδικασία επιβαρύνει
πολύ τα φτωχά και μεσαίου εισοδήματος νοικοκυριά. Ο Γάλλος
υπουργός Οικονομικών δηλώνει ότι «υπάρχει ο κίνδυνος για ένα
νέο κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων παντού στην Ευρώπη, αν δεν
είμαστε προσεκτικοί». Το 2018 στη Γαλλία οι κινητοποιήσεις
των Κίτρινων Γιλέκων (διότι οι διαδηλωτές είχαν τέτοια
περιβολή) ξεκίνησαν ως αντίδραση στην αύξηση φόρου στα
καύσιμα, που επιβλήθηκε από τις ελίτ του Παρισιού και
μετεξελίχθηκε σε μαζική διαμαρτυρία για την ανισότητα και
την οικονομική αβεβαιότητα.
«Οι άνθρωποι πρέπει να σκεφθούν πώς θα τα βγάλουν πέρα μέχρι
το τέλος του μήνα, προτού ασχοληθούν με το τέλος του κόσμου»,
επισημαίνει ο Γκάι Ράιντερ, γενικός διευθυντής της Διεθνούς
Οργάνωσης Εργασίας. «Εάν οι κυβερνήσεις δεν ενσωματώσουν
στις πολιτικές μετάβασης τις επιπτώσεις στην αγορά εργασίας,
το κοινωνικό κόστος και την αίσθηση του δικαίου, οι άνθρωποι
δεν θα υποστηρίξουν τη δράση για το κλίμα». Οι ΗΠΑ ανέλαβαν
την ιστορικά μεγαλύτερη πρωτοβουλία τους για το θέμα,
προβλέποντας 555 δισ. δολάρια στο τεράστιο νομοσχέδιο
κρατικών δαπανών του προέδρου Μπάιντεν, όπου περιλαμβάνονται
κίνητρα για τη χρήση πυρηνικής, αιολικής και ηλιακής
ενέργειας.
Η Ευρώπη επιδιώκει να απομακρυνθεί από τα ορυκτά καύσιμα σε
ορίζοντα εννέα ετών, σε συνδυασμό με πολιτικές για τη «δίκαιη
μετάβαση» όσον αφορά τις ευάλωτες ομάδες, διότι οι
προσπάθειες να εκπληρωθούν οι μελλοντικοί στόχοι για τη
μείωση των ρύπων επηρεάζουν άμεσα τη ζωή εκατομμυρίων. Αλλά
η άνοδος των τιμών ενέργειας περιπλέκει τα πράγματα. Στην
Ισπανία η κυβέρνηση αποπειράθηκε να λάβει επείγοντα μέτρα,
ανακατευθύνοντας τα κέρδη από τους ενεργειακούς ομίλους
στους καταναλωτές, έπειτα από βίαιες διαδηλώσεις. Στην
Ιταλία ο πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι προβλέπει μέτρα 3 δισ.
ευρώ για να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις στα φτωχά νοικοκυριά
και τις μικρές επιχειρήσεις. Στην Ελλάδα, τέλος, η κυβέρνηση
διοχετεύει χρήματα από τα έσοδα εμπορίας ρύπων σε
επιδοτήσεις νοικοκυριών για το ρεύμα, προβάλλοντας ότι τα
κονδύλια προήλθαν από έναν μηχανισμό για την αντιμετώπιση
της κλιματικής αλλαγής.
|
