Ενώ ο
πληθωρισµός στη Δυτική Ευρώπη αναμένεται σε μεγάλο βαθμό να
τεθεί υπό έλεγχο εντός ενός έτους, υπάρχει μια εντεινόμενη
αίσθηση ότι στην Κεντρική Ευρώπη οι καλπάζουσες τιμές θα
είναι παρούσες για πολύ περισσότερο. Η Κεντρική και η
Ανατολική Ευρώπη βρίσκονται εδώ και μήνες στην πρώτη γραμμή
της μάχης ενάντια στον πληθωρισμό, τόσο όσον αφορά την
επιτάχυνση των πιέσεων στις τιμές όσο και τις μερικές φορές
άνισες προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών τους να τις
περιορίσουν.
Όπως έγραψε το
Reuters σε πρόσφατο άρθρο – ανάλυση του, οι πιο πρόσφατες
μετρήσεις του πληθωρισμού στην περιοχή κυμαίνονταν από
σχεδόν 16% στη Ρουμανία έως λίγο πάνω από 20% στην Ουγγαρία,
πολύ πάνω από τους επίσημους στόχους από 1% έως 4%. Οι τιμές
του ψωμιού και του τυριού στην Ουγγαρία αυξήθηκαν κατά
περίπου 70% από έτος σε έτος τον Σεπτέμβριο, ενώ οι τιμές
της ζάχαρης στην Πολωνία έχουν εκτιναχθεί κατά 50%, με
ορισμένα καταστήματα να λιγοστεύουν τις προμήθειες το
καλοκαίρι εν αναμονή εντονότερης αύξησης των τιμών.
Τα συνδικάτα
διαπραγματεύονται μεγαλύτερες αυξήσεις μισθών για να
διατηρήσουν την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, ενώ
παράλληλα οι εταιρείες αυξάνουν τις τιμές για να
προστατεύσουν τα περιθώρια κέρδους. Κατά συνέπεια,
αυξάνονται οι κίνδυνοι μια επικείμενη οικονομική επιβράδυνση
να μην περιορίσει τον πληθωρισμό στον βαθμό που ελπίζουν οι
διοικητές των κεντρικών τραπεζών. «Οσο περισσότερο ο
πληθωρισμός και οι μισθολογικές πιέσεις παραμένουν ισχυρές,
τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος να απαιτούνται
υψηλότερα επιτόκια και απότομες αυξήσεις της ανεργίας για να
αποδυναμωθεί η ζήτηση και να αποκατασταθεί η σταθερότητα των
τιμών», δήλωσε ο οικονομολόγος της Capital Economics
Emerging Europe, Νικόλας Φαρ. Η αξιοπιστία των κεντρικών
τραπεζών της περιοχής δοκιμάστηκε τον περασμένο μήνα, όταν
μια βουτιά στο φιορίνι ανάγκασε την εθνική τράπεζα της
Ουγγαρίας σε έκτακτη αύξηση των επιτοκίων μόλις λίγες
εβδομάδες μετά την προσπάθειά της να τερματίσει τις αυξήσεις
επιτοκίων, με τον πληθωρισμό να εξακολουθεί την ανιούσα
πορεία.
Κατά μεγάλη
πλειοψηφία τα μέλη της κεντρικής τράπεζας της Πολωνίας
προτείνουν και αυτά ένα τέλος στις αυξήσεις επιτοκίων, διότι
η ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί έντονα το 2023.
Εντούτοις, η διατήρηση του πληθωρισμού υπό έλεγχο μπορεί να
είναι δύσκολη, επειδή η κυβέρνηση θέλει να δαπανήσει ενόψει
εθνικών εκλογών. Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό
αποσυνδέονται από τους στόχους της κεντρικής τράπεζας,
δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της UniCredit Κεντρικής –
Ανατολικής Ευρώπης, Νταν Μπούκσα. Μια έρευνα της πολωνικής
στατιστικής υπηρεσίας κατέδειξε ότι πάνω από το 70% των
καταναλωτών ανέμενε ο πληθωρισμός να κυμανθεί με τον ίδιο
ρυθμό ή ακόμη υψηλότερο τους επόμενους 12 μήνες. |