Εν μέσω πολέμου,
πληθωρισμού ρεκόρ αλλά και της πανδημίας, όσο και αν αυτή
έχει υποχωρήσει στις πιο αναπτυγμένες χώρες. Χωρίς αμφιβολία
οι κεντρικές τράπεζες παίζουνε και θα συνεχίσουνε να
παίζουνε καθοριστικό ρόλο στην πορεία των εξελίξεων της
παγκόσμιας οικονομίας και τις αγορές. Όπως χαρακτηριστικά
πριν από μερικές ημέρες έγραφε το Bloomberg …. Όλο και πιο
θαρραλέα φαντάζει η αργή προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας όσον αφορά την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού, τη
στιγμή που οι περισσότερες αντίστοιχες κεντρικές τράπεζες
του κόσμου έχουν συσφίξει τη νομισματική πολιτική τους.
Εκτός από τις Τράπεζες της Ιαπωνίας και της Ελβετίας, οι
οποίες αντιμετωπίζουν υποτονικές πληθωριστικές πιέσεις, η
Ευρωζώνη είναι η μόνη που δεν έχει προχωρήσει σε αύξηση των
επιτοκίων δανεισμού. Αν και οι υποσχέσεις της ΕΚΤ όσον αφορά
το timing της αύξησης έχουν δεσμεύσει τα στελέχη της
τράπεζας, η οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει
προκλήσεις με έναν πόλεμο να διεξάγεται δίπλα της. Επίσης, η
απειλή ενός μονομερούς εμπάργκο στο φυσικό αέριο αποτελεί
δείγμα ότι θα πρέπει να πάρει χρόνο για να σκεφτεί τις
κινήσεις της.
«Η εισβολή της
Ρωσίας στην Ουκρανία επιβραδύνει την ανάπτυξη της οικονομίας,
ορισμένες επιχειρήσεις μειώνουν την παραγωγή τους εξαιτίας
του υψηλού κόστους ενέργειας. Οπότε οποιαδήποτε κίνηση
σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής από την πλευρά της ΕΚΤ
θα μεταφραστεί σε περαιτέρω επιβράδυνση», αναφέρει η Αγκνες
Μπελέις, επικεφαλής ευρωπαϊκής στρατηγικής στην Baring
Investment Services Limited. Η σταθερότητα της τακτικής της
ΕΚΤ, παρά τις εκτιμήσεις της επενδυτικής αγοράς πως ο
πληθωρισμός αναμένεται να ξεπεράσει για πρώτη φορά σε
διάστημα 10 ετών ακόμη και αυτόν των ΗΠΑ, έχει κάνει τις
αγορές να υποθέτουν πως θα χρειαστεί καιρός για να αυξηθούν
τα επιτόκια. Η μοναχική πορεία της κεντρικής τράπεζας, όμως,
την αφήνει εκτεθειμένη σε επικρίσεις, αντίστοιχες με την
περίοδο 2008 και 2011, όταν χωρίς να έχουν λήξει οι κρίσεις
επιχείρησε να αυξήσει τα επιτόκια. Εάν και ο αξιωματούχος
της ΕΚΤ Ρόμπερτ Χόλτσμαν ανέφερε την περασμένη Πέμπτη πως το
Δ.Σ. της ΕΚΤ θα συζητήσει μία αύξηση των επιτοκίων στο
πλαίσιο της συνεδρίασης τον Ιούνιο, οι συνάδελφοί του
δείχνουν πιο επιφυλακτικοί. Αλλοι αξιωματούχοι όπως ο Ολι
Ρεν, εκτιμούν πως μία τέτοια κίνηση θα γίνει τον ερχόμενο
Ιούλιο. Την ίδια στιγμή, ο Φάμπιο Πανέτα, μέλος της
εκτελεστικής επιτροπής της ΕΚΤ, προειδοποίησε πως η ΕΚΤ έχει
έρθει αντιμέτωπη με πιο «περίπλοκες» επιλογές σε μια περίοδο
μάλιστα που ο ρυθμός ανάπτυξης έχει επιβραδυνθεί.
Σύμφωνα με την
ανάλυση του Bloomberg, όσοι είναι υπεύθυνοι χάραξης
νομισματικής πολιτικής και διατηρούν μια πιο επιφυλακτική
στάση εξηγούν πως η οικονομία των 19 χωρών της Ευρωζώνης
διαφέρει από εκείνη των υπόλοιπων χωρών. Η πρόεδρος της ΕΚΤ,
Κριστίν Λαγκάρντ, επισήμανε πως η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει ένα
πολύ διαφορετικό θηρίο από τις ΗΠΑ. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ,
ο πληθωρισμός οφείλεται κυρίως σε σοκ που συνδέεται με τον
εφοδιασμό, ενώ σε αντίθεση με τη Βρετανία, η οικονομική
στήριξη προσπαθεί να αντισταθμίσει τις πιέσεις που ασκούνται
στα εισοδήματα των καταναλωτών. H υποτονική κατάσταση στην
αγορά εργασίας, οι χαμηλές προοπτικές ανάπτυξης αλλά και ο
πόλεμος στην Ουκρανία αποτελούν μεγαλύτερο κίνδυνο στην
Ευρωζώνη από οπουδήποτε αλλού. Ωστόσο, από την άλλη, οι
επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού –στην Ευρωζώνη σκαρφάλωσε
τον προηγούμενο μήνα στο 7,5%– έχουν αρχίσει να διαφαίνονται.
Οι εκτιμήσεις των καταναλωτών, των επιχειρήσεων, αλλά και
των διεθνών αγορών ξεπερνούν τον στόχο του 2% που έχει θέσει
η ΕΚΤ. Το γερμανικό συνδικάτο IG Metall ζητάει αύξηση των
μισθών των μελών του κατά 8,2%, κάτι που αποδεικνύει πως η
απειλή δημιουργίας ενός σπιράλ τιμών – μισθών είναι
πραγματική. Ωστόσο, η οικονομία της Ευρωζώνης απειλείται από
τον κίνδυνο να περιέλθει σε ύφεση, σενάριο που είναι πιθανό
εάν η Ρωσία απροσδόκητα διακόψει τις ροές φυσικού αερίου. |