|
Ο πακτωλός των
χρημάτων που διοχέτευσε η αμερικανική κυβέρνηση στους
τραπεζικούς λογαριασμούς των αμερικανικών οικογενειών κατά
τη διάρκεια της πανδημίας συνέβαλε στην επιτάχυνση της
ανάκαμψης. Σήμερα ενδεχομένως να συμβάλει όλη αυτή η
οικονομική στήριξη και στον μετριασμό της ζημίας από την
εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Κι ενώ οι αναλυτές έχουν
αρχίσει σιγά σιγά να διαπιστώνουν τι μπορεί να σημάνουν η
εκτίναξη σε δυσθεώρητα ύψη των τιμών του πετρελαίου και η
νέα αβεβαιότητα, προκύπτει ακόμη ένα ζήτημα. Οι καταναλωτές
στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να αποθαρρύνονται όταν
επισκέπτονται τα πρατήρια βενζίνης, αλλά μάλλον θα μπορέσουν
να διατηρήσουν μεγάλο μέρος των αναμενόμενων δαπανών τους
για άλλες υπηρεσίες και αγαθά. Και ο λόγος είναι ότι οι
αποταμιεύσεις τους τα τελευταία δύο χρόνια της πανδημίας
χάρις στο επείγον πρόγραμμα οικονομικής στήριξης ανέρχονται
συνολικά σε σχεδόν 5 τρισ. δολ. από την άνοιξη του 2020. Ο
πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί σοκ, όπως επισημαίνουν οι
αναλυτές, αλλά ένα σοκ, έναντι του οποίου, χωρίς να το
επιδιώκουν, οι ΗΠΑ έχουν θωρακιστεί. «Οι αποταμιεύσεις των
νοικοκυριών θα μπορούσαν να συνδράμουν τους καταναλωτές να
διατηρήσουν τον όγκο των δαπανών τους, όντας αντιμέτωποι με
μια σχετική αύξηση τιμών», παρατηρεί ο οικονομολόγος της
JPMorgan Ντάνιελ Σίλβερ, προσθέτοντας πως μια αύξηση 10%
στις τιμές του πετρελαίου θα κοστίσει στους καταναλωτές 23
δισ. δολάρια επιπλέον κάθε χρόνο.
Τα νοικοκυριά
έχουν σωρεύσει σε πλεονάζουσα αποταμίευση περί τα 2,6 τρισ.
δολάρια τα τελευταία χρόνια σε συσχετισμό με την τάση προ
της πανδημίας. Αυτή και μόνον η αποταμίευση, εάν δεν είχε
τίποτε αλλάξει, θα επαρκούσε να καλύψει μια διαρκούσα άνοδο
50% στην τιμή του «μαύρου χρυσού» και του φυσικού αερίου για
πολλά χρόνια ακόμη, όπως υπογραμμίζει ο κ. Σίλβερ. Τα
δεδομένα του πληθωρισμού στις ΗΠΑ τον μήνα Φεβρουάριο
καταγράφουν άνοδο 7,9%, νέο ρεκόρ 40ετίας από το 7,5% του
Ιανουαρίου. Ακόμη και αυτός ο δείκτης, όμως, δεν αποτυπώνει
το πλήγμα από τις αυξήσεις στις τιμές των εμπορευμάτων τις
δύο τελευταίες εβδομάδες μετά την εισβολή της Ρωσίας στη
γείτονά της.
Όπως έγραψε σε
πρόσφατη ανάλυση του το Reuters, o πλήρης αντίκτυπος θα
εξαρτηθεί από τη διάρκεια της σύρραξης, το πόσο βαθιά θα
ταράξει τις αγορές εμπορευμάτων και πόσο βίαια θα αντιδράσει
η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ στον πληθωρισμό, ο οποίος
επιταχύνεται και ανεξαρτήτως του πετρελαίου. Η μέση τιμή της
βενζίνης, πάντως, έχει φθάσει το ρεκόρ των 4,25 δολαρίων το
γαλόνι, αν και παραμένει 1 δολάριο φθηνότερη από τα
προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό ανώτατα επίπεδά της.
Ορισμένες
προηγούμενες πετρελαϊκές κρίσεις, όπως εκείνη της δεκαετίας
του 1970, είχαν συνδεθεί με περισσότερο επίμονο πληθωρισμό,
ο οποίος και υποχρέωσε τη Fed να αντιδράσει με επιθετικές
αυξήσεις επιτοκίων. Σήμερα η αμερικανική οικονομία έχει
κάποια περιθώρια κινήσεων. Η ανάπτυξη ξεκίνησε τη χρονιά
δυναμικά και ακόμη κι αν οι υψηλές τιμές του πετρελαίου
επιβραδύνουν τα πράγματα, η φετινή πορεία θα είναι σταθερή,
δηλαδή δεν θα δούμε ασθενική ανάπτυξη και αυξανόμενες τιμές
όπως στον πραγματικό στασιμοπληθωρισμό. «Οι ΗΠΑ έχουν
καταστεί ευάλωτες στα πετρελαϊκά σοκ με το μερίδιο των
εισοδημάτων, που δίδεται στην ενέργεια, να βαίνει σταθερά
μειούμενο», επισημαίνουν οικονομολόγοι της ΒοΑ. «Καθώς
υποχωρούν τα κρούσματα της “Ομικρον”, οι υπηρεσίες
επανεκκινούν και οι πλεονάζουσες οικονομίες των ανθρώπων θα
χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη». |
