|
Η αγορά φαίνεται ότι
εξακολουθεί να ψάχνει με το τουφέκι για να εντοπίσει
"αδύναμους κρίκους" μεταξύ ορισμένων μικρότερων τραπεζών των
ΗΠΑ, ακόμη και της Ευρώπης, αφότου οι
αμερικανικές αρχές παρενέβησαν για να εγγυηθούν τις
καταθέσεις στη Silicon Valley Bank. Αυτό δεν έχει ιδιαίτερο
νόημα: δεν προβλέπεται να υπάρξει χιονοστιβάδα bank runs.
Ωστόσο, οι προσδοκίες για τα κέρδη θα μπορούσαν να μειωθούν
σε πολλές εταιρείες, κάτι που θα μπορούσε να δικαιολογήσει
ορισμένες από τις μειώσεις τιμών, σε καμία όμως περίπτωση
όλες τους.
Τα παραπάνω έγραψε
σε πρόσφατο άρθρο του στο Bloomberg o
Paul J. Davies, προσθέτοντας πως η FED έβγαλε το
μπαζούκα της την προηγούμενη Κυριακή, εξασφαλίζοντας
κεφάλαια για οποιαδήποτε τράπεζα της οποίας οι καταθέτες
μπορεί να πατούσαν το κουμπί "απόσυρση χρημάτων" το
σαββατοκύριακο. Η κεντρική τράπεζα είδε σαφές ενδεχόμενο
συστημικής κρίσης στο κλείσιμο της SVB και της Signature
Bank και ενήργησε για να την "εξοντώσει" πριν καν ξεκινήσει.
Στην Ευρώπη, το πολύ
μικρότερο τοπικό γραφείο της SVB στο Ηνωμένο Βασίλειο
απορροφήθηκε εύκολα από την HSBC Holdings, σε μια ιδιωτική
λύση την οποία διαπραγματεύθηκαν οι ρυθμιστικές αρχές
γρήγορα - και πάλι μέσα στο σαββατοκύριακο. Οι πιθανότητες
μετάδοσης ήταν πολύ μικρότερες στην Ευρώπη ούτως ή άλλως, εν
μέρει επειδή οι κανόνες οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί για να
διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα
ξαφνικό κύμα αναλήψεων καταθέσεων ισχύουν για
πολύ περισσότερα ιδρύματα απ’ ό,τι στις ΗΠΑ.
Ιδιαίτερη περίπτωση
Η SVB χρεοκόπησε από
έναν συνδυασμό μιας εξαιρετικά συγκεντρωμένης καταθετικής
βάσης και πολύ μεγάλων απραγματοποίητων ζημιών σε
αμερικανικά κρατικά και ενυπόθηκα ομόλογα. Δεν υπάρχουν
άλλες τράπεζες οι οποίες να είναι εισηγμένες στο
χρηματιστήριο των ΗΠΑ με ισολογισμούς οι οποίοι να μοιάζουν
με εκείνους της SVB, σύμφωνα με τον Herman Chan του
Bloomberg Intelligence.
Το πρωί της
Δευτέρας, ωστόσο, οι επενδυτές συνέχιζαν να αντιδρούν
ωσάν κι άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να κινδύνευαν εξίσου.
Οι μετοχές μιας άλλης τράπεζας με έδρα την Καλιφόρνια, της
First Republic Bank, υποχωρούσαν περισσότερο από 60% στις
προσυνεδριακές ηλεκτρονικές συναλλαγές, παρόλο που η
καταθετική βάση και τα περιουσιακά της στοιχεία είναι πιο
διαφοροποιημένα από εκείνα της SVB. Η First Republic είχε
μόνο το 8% των καταθέσεών της από venture capital και
εταιρείες ιδιωτικών επιχειρηματικών κεφαλαίων και funds,
έναντι 52% για την SVB, ενώ είχε πολύ μικρότερο χαρτοφυλάκιο
ομολόγων, σύμφωνα με αναλυτές της UBS.
Ακόμη κι έτσι,
ωστόσο, οι ανησυχίες των επενδυτών και ό,τι άκουγε η Fed το
σαββατοκύριακο από τις τράπεζες σχετικά με τις καταθετικές
ροές ήταν αρκετό για τις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ και το
Υπουργείο Οικονομικών της χώρας ώστε να κρίνουν ότι υπήρχαν
πραγματικοί κίνδυνοι για το ευρύτερο τραπεζικό σύστημα. Η
απάντηση ήταν μια λύση σε όλο το μήκος και πλάτος του
συστήματος, με δέσμευση για παροχή μετρητών σε αντάλλαγμα
για όλα τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ, εγγυημένα ή μη από την
κυβέρνηση, καθώς και για ομόλογα τα οποία υποστηρίζονται από
υποθήκες, χωρίς καμία έκπτωση στην ονομαστική αξία.
Πρόκειται για κάτι σαν ποσοτική χαλάρωση κατόπιν ζήτησης για
το χρηματοπιστωτικό σύστημα: καμία τράπεζα δεν πρέπει να
χρεοκοπήσει λόγω έλλειψης μετρητών.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο
και στην Ευρώπη, υπάρχουν ακόμη λιγότερες χρηματοοικονομικές
εταιρείες οι οποίες να μοιάζουν με τις SVB, Signature Bank ή
Silvergate Bank, μια τρίτη τράπεζα που έκλεισε την περασμένη
εβδομάδα. Η HSBC αγόρασε τις δραστηριότητες της SVB στο
Ηνωμένο Βασίλειο έναντι ονομαστικής αξίας 1 στερλίνας,
αναλαμβάνοντας την ευθύνη για καταθέσεις αξίας 6,7
δισεκατομμυρίων λιρών και λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα 8,8
δισεκατομμύρια λίρες σε περιουσιακά στοιχεία. Ο βρετανικός
τραπεζικός βραχίονας της HSBC είχε καταθέσεις σχεδόν 280
δισεκατομμυρίων λιρών στο τέλος του 2022, επομένως η SVB
"καταπίνεται" εύκολα. Η HSBC ανέφερε ότι τα καθαρά
υλικά περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης την οποία αγόρασε
αναμένονταν να είναι περίπου 1,4 δισεκατομμύρια λίρες.
Πιθανότατα θα έχει ένα αξιοπρεπές κέρδος από τη συναλλαγή,
το οποίο η τράπεζα θα αποκαλύψει στο μέλλον.
Αυτή είναι μια
τακτοποιημένη και γρήγορη λύση η οποία επιτεύχθηκε επειδή η
SVB UK ήταν τόσο μικρή και δεν υπήρχε πιθανότητα άμεσης
μετάδοσης από τα προβλήματά της. Ωστόσο, οι μετοχές των
ευρωπαϊκών τραπεζών εξακολουθούσαν να πωλούνται ευρέως τη
Δευτέρα.
Και η Ευρώπη;
Οι φοβισμένοι
επενδυτές επικεντρώνονταν σε κατοχή ομολόγων τα οποία
πιθανότατα αποτελούν πηγή μη πραγματοποιηθεισών ζημιών. Οι
ευρωπαϊκές τράπεζες κατέχουν κρατικά ομόλογα αξίας 1,6
τρισεκατομμυρίων ευρώ στους ισολογισμούς τους, με τις
ιταλικές και ισπανικές τράπεζες να κατέχουν τα μεγαλύτερα
μερίδια, με 466 δισεκατομμύρια ευρώ και 279 δισεκατομμύρια
ευρώ αντίστοιχα, σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence.
Δεδομένης της αύξησης των ευρωπαϊκών επιτοκίων, πολλά από
αυτά τα ομόλογα έχουν δει την αξία τους να απομειώνεται το
τελευταίο έτος, ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι οι τράπεζες
είναι ξαφνικά ιδιαίτερα πιο επικίνδυνες σε σχέση
Οι τράπεζες θα
χάσουν χρήματα από αυτά τα ομόλογα μόνο εάν αναγκαστούν να
τα πουλήσουν, διαφορετικά θα λάβουν απλώς την πλήρη αξία
τους, όταν οι τίτλοι λήξουν. Θα χρειαστεί δε να πουλήσουν τα
ομόλογα μόνο εάν ξαφνικά χρειαστεί να εξοφλήσουν καταθέσεις
- και θα έπρεπε σε τέτοια περίπτωση να πληρώσουν βαρύ
τίμημα. Οι τράπεζες στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη
υπόκεινται σε αυστηρότερους κανόνες ρευστότητας από εκείνες
στις ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι αναγκάζονται να διατηρούν
υψηλότερο επίπεδο μετρητών και εύκολα πωλήσιμα περιουσιακά
στοιχεία έναντι των καταθέσεών τους.
Επίσης, οι τράπεζες
στην Ευρώπη διατηρούσαν ήδη περισσότερα μετρητά απ’ όσα
απαιτούν οι εποπτικές αρχές, καθώς ετοιμάζονται να
αποπληρώσουν ειδικά δάνεια χαμηλού κόστους από την Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα φέτος, γνωστά ως TLTROs, σύμφωνα με
τη Moody’s Investors Services.
Ταυτόχρονα, τα μόνα
ομόλογα τα οποία θα μπορούσαν να αναγκάσουν τις τράπεζες να
καταχωρήσουν μη πραγματοποιηθείσες ζημίες είναι εκείνα που
διατηρούν με ιστορικό κόστος σε λεγόμενες
δεσμίδες "διακράτησης έως τη λήξη". Για την πλειονότητα των
μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, αυτά τα ομόλογα αντιπροσωπεύουν
λιγότερο από το 10% του συνόλου των περιουσιακών τους
στοιχείων, σύμφωνα με αναλυτές της Jefferies. Στη SVB, αυτές
οι συμμετοχές ήταν το 43% του ενεργητικού της στο τέλος του
2022. Επιπλέον, το ράλι των ομολόγων της Δευτέρας, λόγω του
φόβου στις αγορές, εξαλείφει ήδη τις μη πραγματοποιηθείσες
απώλειες.
Πολλές τράπεζες
είναι πιθανό να δουν τις προβλέψεις για τα κέρδη τους να
μειώνονται εάν αυτό το επεισόδιο οδηγήσει στην κορύφωση των
επίσημων επιτοκίων νωρίτερα.
Επίσης, το κόστος
των τραπεζικών καταθέσεων εξακολουθεί να αυξάνεται για να
ισοσκελιστεί με τις αυξήσεις των επιτοκίων οι οποίες έχουν
ήδη συμβεί, επομένως τα περιθώρια δανεισμού των τραπεζών θα
μπορούσαν επίσης να κορυφωθούν νωρίτερα παρά αργότερα.
Για τις τράπεζες οι
οποίες είναι ήδη αποδυναμωμένες ή αντιμετωπίζουν προβλήματα
στρατηγικής, μια συμπίεση περιθωρίου και οποιαδήποτε
παρατεταμένη περίοδος εντάσεων θα είναι σίγουρα μεγάλη
τροχοπέδη. Αυτός είναι πιθανότατα ο κύριος λόγος για τον
οποίο η Credit Suisse, μαζί με άλλες τράπεζες οι
οποίες θεωρούνται από τις πλέον αδύναμες της Ευρώπης, είδε
τη μετοχή της να δέχεται άλλο ένα πλήγμα τη Δευτέρα.
Ωστόσο, το πλήγμα
στα κέρδη έστω και πολλών τραπεζών δεν αποτελεί σε καμία
περίπτωση κρίση για ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. |
