|
Είναι δύσκολο να
υπερεκτιμήσει κανείς τα πρόσφατα οικονομικά στοιχεία. Η
αύξηση των θέσεων εργασίας είναι σταθερή, ενώ η ανεργία
παραμένει ιστορικά χαμηλή. Νομίζω πως είναι ασφαλές να πούμε
ότι η πρόβλεψη του Ντόναλντ Τραμπ το 2020 ότι μια προεδρία
Μπάιντεν θα ισοδυναμούσε με «ύφεση» –έναν ισχυρισμό που
επαναλαμβάνει τώρα προβλέποντας «μεγάλη ύφεση» εάν κερδίσει
η Κάμαλα Χάρις– δεν πραγματοποιήθηκε. Μία εβδομάδα νωρίτερα
μάθαμε ότι ο πληθωρισμός πλέον βρίσκεται κοντά στον στόχο
του 2% της Fed. Δικαιώνουν λοιπόν αυτά τα καλά νέα το
οικονομικό δόγμα «Bidenomics»; Θα έλεγα ναι, αλλά όχι με τον
τρόπο που φαντάζεστε. Πριν φτάσω εκεί, θα αναφερθώ στις
αναπόφευκτες προσπάθειες του Τραμπ και των γύρω του να
αρνηθούν την πραγματικότητα. Μερικοί, όπως ο γερουσιαστής
Μάρκο Ρούμπιο της Φλόριντα, ισχυρίζονται ότι οι αριθμοί
είναι «ψευδείς». Εκτός από το γεγονός ότι συκοφαντούν τις
στατιστικές υπηρεσίες, τέτοιοι ισχυρισμοί αγνοούν το γεγονός
ότι ανεξάρτητες, ιδιωτικές εκτιμήσεις δείχνουν επίσης ισχυρή
ανάπτυξη.
Όπως έγραψε σε άρθρο
του στους New York Times ο Πολ Κρούγκμαν, η κύρια απάντηση
από τον «κόσμο του MAGA», ωστόσο, είναι ότι «οι παράνομοι
μετανάστες που έρχονται στη χώρα παίρνουν τις δουλειές των
Αμερικανών», ισχυρισμοί που αποκτούν επιφανειακή αληθοφάνεια
από το γεγονός ότι η απασχόληση μεταξύ των ντόπιων ήταν
σταθερή ή μειώνεται τα τελευταία χρόνια. Αλλά αυτό δεν
συμβαίνει επειδή οι Αμερικανοί που γεννήθηκαν στη χώρα δεν
μπορούν να βρουν δουλειά. Συμβαίνει επειδή οι baby boomers
μεγαλώνουν και όλο και περισσότεροι συνταξιοδοτούνται. Εν
ολίγοις, τα καλά οικονομικά νέα είναι αληθινά, ό,τι κι αν
λέει το στρατόπεδο Τραμπ. Αξίζει όμως τα εύσημα η κυβέρνηση
Μπάιντεν – Χάρις; Η δημοσιονομική τόνωση από το Αμερικανικό
Σχέδιο Διάσωσης, που θεσπίστηκε στις αρχές του 2021, σίγουρα
βοήθησε την οικονομία των ΗΠΑ. Αλλά είναι δύσκολο να
υποστηρίξει κανείς ότι εξακολουθεί να οδηγεί την αύξηση των
θέσεων εργασίας το φθινόπωρο του 2024. Οσο για την πτώση του
πληθωρισμού, ο Νόμος Μπάιντεν για τη Μείωση του Πληθωρισμού
το 2022 ουσιαστικά δεν είχε καμία σχέση με τον πληθωρισμό,
ήταν κυρίως νομοσχέδιο για το κλίμα. Οι ίδιοι οι
οικονομολόγοι της διοίκησης αποδίδουν τη μείωση του
πληθωρισμού κυρίως στην αποσύνθεση των αλυσίδων εφοδιασμού
που είχαν διαταραχθεί από την πανδημία.
Η κυβερνητική
πολιτική μπορεί να βοήθησε, αλλά η οικονομία έδειξε για άλλη
μια φορά την αξιοσημείωτη ικανότητά της να προσαρμόζεται
στους κραδασμούς. Αλλά αν οι πολιτικές του προέδρου Μπάιντεν
δεν ήταν η κύρια αιτία της χαμηλής ανεργίας και του
πληθωρισμού, γιατί λέω ότι δικαιώθηκαν; Επειδή δείχνει ότι
οι προοδευτικές οικονομικές πολιτικές είναι, στην
πραγματικότητα, εφικτές. Οι λανθασμένες προειδοποιήσεις πριν
από μερικά χρόνια ότι η οικονομία μας ήταν καταδικασμένη να
βιώσει επίμονο πληθωρισμό και ύφεση έκρυβαν έναν
αδιαμφισβήτητο τόνο ικανοποίησης, λέγοντας σιωπηρά ή ρητά:
«Βλέπετε τι συμβαίνει όταν ξοδεύετε χρήματα σε πράγματα που
θέλουν οι φιλελεύθεροι». Πράγματι, η κυβέρνηση Μπάιντεν
βοήθησε σημαντικά τις οικογένειες, πρόσφερε μεγάλες
επιδοτήσεις σε καθαρή ενέργεια κι έκανε επενδύσεις στην
τεχνολογία. Πολλοί καταστροφολόγοι του στασιμοπληθωρισμού
θεώρησαν αυτό που φαντάζονταν ως θλιβερή οικονομική
προοπτική, τιμωρία για αυτή τη φιλόδοξη ατζέντα. Με άλλα
λόγια, πολλές από αυτές τις τρομερές προβλέψεις για την
οικονομία θα πρέπει να θεωρηθούν ως ιδεολογικοί ή απλώς
κυνικοί ισχυρισμοί ότι αν προσπαθήσετε να προστατέψετε το
περιβάλλον και να βοηθήσετε οικογένειες και νευραλγικές
βιομηχανίες, θα καταστρέψετε την οικονομία. Μόνο που η
τιμωρία δεν ήρθε ποτέ. Αντιθέτως, η Αμερική γνώρισε ισχυρή
ανάπτυξη. Θα επανεξετάσουν τις απόψεις τους όσοι επέμεναν
ότι οι προοδευτικές πολιτικές είναι οικονομικά
καταστροφικές; Μην περιμένετε. |
