Οι καταναλωτές αποταμιεύουν αντί να καταναλώνουν, ενώ οι κυβερνήσεις δεν έχουν περιθώρια να αυξήσουν τις δαπάνες τους. Για να διασφαλιστεί η ποιότητα ζωής και η ασφάλεια των Ευρωπαίων, απαιτείται ταχύτερη ανάπτυξη, όπως τόνισαν πρόσφατα η επικεφαλής της Κομισιόν και η επικεφαλής της ΕΚΤ. Από πού όμως μπορεί να προέλθει αυτή η ανάπτυξη; Σύμφωνα με τον Economist, ο πληθυσμός της Ευρώπης γερνάει και η καινοτομία δεν είναι πλέον τόσο ισχυρή, κάτι που επιβαρύνει την παραγωγικότητα. Η παγκόσμια οικονομία δεν φαίνεται διατεθειμένη να στηρίξει την εξαγωγική στρατηγική της Ευρώπης. Οι επενδύσεις απαιτούν εμπιστοσύνη στο μέλλον, αλλά οι καταναλωτές είναι επιφυλακτικοί και πολλοί προτιμούν να κρατούν τα χρήματά τους στην τράπεζα. Η ΕΚΤ επικεντρώνεται στη μάχη κατά του πληθωρισμού και οι κυβερνήσεις αποφεύγουν δύσκολες μεταρρυθμίσεις, φοβούμενες τις αντιδράσεις. Επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ακόμη και οι αισιόδοξες προβλέψεις για φέτος δείχνουν ανάπτυξη λίγο πάνω από 1%.

Μία ιδέα είναι ότι, καθώς ο πληθωρισμός επιβραδύνεται, η ΕΚΤ θα μπορέσει να στηρίξει την οικονομία με χαμηλότερα επιτόκια. Οι αξιωματούχοι έχουν ήδη μειώσει το επιτόκιο αναφοράς από το 4% στο 2,75% και οι αγορές αναμένουν ότι θα φτάσει στο 2% φέτος, καθώς η αύξηση των μισθών επιβραδύνεται και περιορίζονται οι πιέσεις στις επιχειρήσεις. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι ότι τα κόστη συνεχίζουν να αυξάνονται κατά 2,5% σε ετήσια βάση. Και καθώς οι τιμές των υπηρεσιών εξακολουθούν να αυξάνονται με ρυθμό 4%, οι ελπίδες για χαλαρότερη νομισματική πολιτική μπορεί να αποδειχθούν μάταιες.

Οι αναλυτές πίστευαν ότι οι καταναλωτές θα πυροδοτούσαν την αναπτυξιακή πορεία, όταν οι πραγματικοί μισθοί άρχισαν να αυξάνονται. Τώρα, που τα πακέτα αποδοχών είναι μεγαλύτερα, οι καταναλωτές αρνούνται να ενισχύσουν την ανάπτυξη. Ο ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών στην Ευρωζώνη ήταν περίπου 12% πριν από την πανδημία, αλλά πλέον φτάνει το 15%, ενώ η καταναλωτική εμπιστοσύνη μειώθηκε ξανά. Σύμφωνα με τον Economist, η αδυναμία της ευρωπαϊκής οικονομίας συνεχίζει να εμποδίζει ακόμα και την αύξηση των μισθών.