Έχοντας χαρακτηριστικά γράψει εδώ
στο GFF, πως η κλίματική αλλαγή είναι ο υπ΄ αριθμόν ένας
κίνδυνος, λέγοντας χαρακτηριστικά την ατάκα πως ο πλανήτης
και όλοι μας θα την πατήσουμε τελικά από την κλιματική
αλλαγή, παρά από οτιδήποτε άλλο. Ενδιαφέροντα πράγματα
έγραψε σε άρθρο της η Ρέιτσελ Κάιτ (κοσμήτωρτης
Σχολής Φλέτσερ του Πανεπιστημίου Ταφτς). Όπως χαρακτηριστικά
έγραψε, οι αεροφωτογραφίες από το Πακιστάν δείχνουν
εκτεταμένες καταστροφές, σε μια χρονιά με άνευ προηγουμένου
καύσωνα σε ολόκληρη την Ευρώπη, πλημμύρες στην Αυστραλία και
τη Νότια Αφρική, ακραία ζέστη και ξηρασία στις ΗΠΑ, στην
Κίνα, καθώς και πυρκαγιές παντού. Χίλιες γέφυρες έχουν
διαλυθεί, το 90% των καλλιεργειών τροφίμων βυθίστηκε στα
νερά και η σοδειά βαμβακιού έχει χαθεί. Οι εκτιμήσεις είναι
ότι οι ζημιές από τις πλημμύρες θα είναι περίπου 10 δισ.
δολάρια, ή τουλάχιστον 3% του ΑΕΠ του Πακιστάν. Περισσότεροι
από 1.000 άνθρωποι έχουν πεθάνει, καθώς και πάμπολλα ζώα,
ενώ 33 εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίζονται. Οι αριθμοί βαίνουν
αυξανόμενοι. Λίγο πριν από ένα χρόνο, στο τέλος των πιο
πρόσφατων συνομιλιών για το κλίμα στο πλαίσιο της Διάσκεψης
COP 26 στη Γλασκώβη, εκπρόσωποι των αναπτυσσομένων χωρών
επέστρεψαν στην πατρίδα τους όχι ηττημένοι, αλλά με την
αναβολή ως απάντηση στο αίτημά τους για οικονομικό μηχανισμό
αντιστάθμισης – κάλυψης απωλειών λόγω κλίματος. Επειτα από
χρόνια αργής προόδου, οι αναπτυσσόμενες χώρες πήγαν στη
Γλασκώβη να συνάψουν τη σχετική συμφωνία χρηματοδότησης και
τους δόθηκε «μία διαδικασία συνομιλιών δύο ετών». Οι
αναπτυγμένες χώρες πέταξαν ξανά πίσω το μπαλάκι.
Οι φόβοι ετών για την ανάληψη ευθυνών και η αποστροφή έναντι
της έννοιας των αποζημιώσεων δεν έχουν υποσταλεί, παρά τις
οξυμένες επιπτώσεις από την αλλαγή του κλίματος. Εν τω
μεταξύ ο κόσμος γίνεται ολοένα και περιπλοκότερος. Ο πόλεμος
της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας απέκτησε μεγάλο εύρος,
εξέτρεψε την κατεύθυνση της βοήθειας για το κλίμα και έκανε
την Ευρώπη να αποδυθεί σε έναν αγώνα για να καλύψει τις
ανάγκες της σε ενεργειακό εφοδιασμό. Η ύφεση πλησιάζει για
κάποιους, ενώ η κρίση στα τρόφιμα, στα καύσιμα και στις
πιστώσεις επιδεινώνεται. Το ευνοϊκό περιβάλλον για την
παγκόσμια συνεργασία για το κλίμα έχει γίνει εχθρικό. Πώς
μπορεί να τετραγωνιστεί ο κύκλος; Πώς μπορεί η δεινή
κατάσταση του Πακιστάν –με μόλις το 1% των παγκόσμιων
εκπομπών, αλλά το ένα τρίτο της χώρας υπό των υδάτων, τους
παγετώνες του να λιώνουν λόγω της δικής μας νοσηρότητας με
τη ρύπανση από το διοξείδιο του άνθρακα– να μας σπρώξει να
αρθούμε υπεράνω του αδιεξόδου όσον αφορά τις απώλειες και
τις ζημιές;
Ανησυχώντας για τις συνέπειες της ανάληψης ευθύνης και των
συνεπαγομένων αποζημιώσεων, οι διαπραγματεύσεις έχουν
βαλτώσει. Πλέον, οι επιμέρους χώρες πήραν την κατάσταση στα
χέρια τους. Τα βλέμματα είναι στραμμένα στο Βανουάτου, διότι
ζητεί γνωμοδότηση από το Διεθνές Δικαστήριο για το δικαίωμα
προστασίας από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Αυτό
το δικαίωμα θα ισχύει για τις σημερινές και τις μελλοντικές
γενιές. Συν τοις άλλοις, όλα είναι θέμα αλληλεγγύης. Εάν η
έννοια των απωλειών και των ζημιών είναι ανάθεμα για την
Ουάσιγκτον, τη Βέρνη ή το Παρίσι, πρέπει βραχυπρόθεσμα να
προχωρήσουμε σε κάποιον χρηματοδοτικό μηχανισμό, που
βασίζεται στην αλληλεγγύη. Η σφυρηλάτηση συναίνεσης επ’
αυτού είναι έργο κατεπείγον από τώρα έως την κλιματική
Διάσκεψη COP 27 στο Σαρμ ελ Σέιχ τον Νοέμβριο. Θα πρέπει να
είμαστε σε θέση να συμφωνήσουμε σε μια αρχή ηθικής ευθύνης
για δράση με αλληλεγγύη προς τις χώρες που δεν παρήγαγαν
ρύπους έως τώρα.
Ακόμη, μπορούμε να γίνουμε δημιουργικοί. Ας εισαγάγουμε
εισφορές αλληλεγγύης σε μια σειρά δραστηριοτήτων πολυτελείας
ή υψηλής έντασης εκπομπών. Ενα δολάριο, λόγου χάριν, για
ταξίδια με πρώτη θέση ή ακριβότερη. Φόροι και εισφορές για
τη ρύπανση από άνθρακα, τέλη για εθελοντικές συναλλαγές στην
αγορά ρύπων για τους αγοραστές και, τέλος, μια εισφορά
ταμείου αλληλεγγύης επί των απρόβλεπτων κερδών για τις
εταιρείες ορυκτών καυσίμων.
|