|
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ,
Τζο Μπάιντεν, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του
εκστρατείας το 2020 προέταξε το ισχυρό κράτος ως λύση σε
έναν καταρράκτη ιστορικών κρίσεων από τις οποίες η πανδημία
ήταν απλώς η πιο επείγουσα. Τώρα, με το βλέμμα σε μια
δεύτερη θητεία, περιδιαβαίνει τη χώρα για να προωθήσει μια
προσπάθεια πολλών τρισεκατομμυρίων δολαρίων για την
αναβάθμιση των καταρρεουσών υποδομών της Αμερικής, την
επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης και την οικοδόμηση
κορυφαίων βιομηχανιών τεχνολογίας αιχμής. Όπως γράφει το
Bloomberg – Businessweek θέλει να τα κάνει όλα μαζί, ενώ
αντιστρέφει την επί δεκαετίες μεταφορά θέσεων εργασίας στη
βιομηχανία εκτός των ΗΠΑ, ενισχύοντας τα χαμηλότερα στρώματα
της μεσαίας τάξης και αντιμετωπίζοντας τις διακρίσεις φυλής
και φύλου. Προσπαθούν, όμως, άραγε τα Bidenomics να
επιτύχουν υπερβολικά πολλούς στόχους ταυτόχρονα;
Ας λάβουμε ως
παράδειγμα το σχέδιο 369 δισεκατομμυρίων δολαρίων της
κυβέρνησης για τον περιορισμό των αερίων του θερμοκηπίου,
που ψηφίστηκε από το Κογκρέσο το περασμένο καλοκαίρι. Ψάξτε
στις λεπτομέρειες και θα βρείτε στόχους εθνικής ασφάλειας
και οικονομικού χαρακτήρα παράλληλα με τους
περιβαλλοντικούς.
Ο Μπάιντεν έθεσε ως
στόχο το 2021 τα μισά από όλα τα νέα οχήματα που πωλούνται
στις ΗΠΑ να έχουν μηδενικές εκπομπές μέχρι το τέλος της
δεκαετίας. Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός, ο νόμος
προσφέρει φορολογικές εκπτώσεις έως και 7.500 δολ. για αγορά
αυτοκινήτου, με ορισμένα κριτήρια. Μεταξύ των απαιτήσεων: το
40% των ορυκτών στην μπαταρία ενός οχήματος να υποβάλλεται
σε επεξεργασία ή εξόρυξη στις ΗΠΑ ή σε χώρες με τις οποίες
οι ΗΠΑ έχουν συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, με το ποσοστό να
αυξάνεται στο 80% το 2027.
Οι κανόνες
περιεχομένου έχουν σκοπό να ενθαρρύνουν τη δημιουργία
εγχώριας αλυσίδας εφοδιασμού για μια σειρά από μέταλλα και
σπάνιες γαίες που οι κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ,
συμπεριλαμβανομένου του υπουργείου Άμυνας, έχουν
χαρακτηρίσει στρατηγικές, χαλαρώνοντας τον ασφυκτικό έλεγχο
της Κίνας στα εξαρτήματα μπαταριών. Οι απαιτήσεις έχουν
επίσης σχεδιαστεί για να υποστηρίξουν τη δημιουργία καλά
αμειβόμενων θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ, γεγονός που αποτελεί
εξήγηση του γιατί οι United Mine Workers of America πίεσαν
δημόσια για την ψήφιση του νόμου.
Αντικρουόμενα
Η πολλές φορές
αντιφατική σχέση μεταξύ αυτών των διαφόρων στοχεύσεων
γίνεται ήδη εμφανής − όχι στο Καπιτώλιο με τους
Ρεπουμπλικανούς, αλλά εντός της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Η υπουργός
Εσωτερικών, Ντεμπ Χάαλαντ, τον Ιανουάριο απαγόρευσε τις
εξορύξεις σε περισσότερα από 225.000 στρέμματα ομοσπονδιακής
γης στη Μινεσότα για τα επόμενα 20 χρόνια, για να
προστατεύσει μια περιοχή άγριας φύσης, προκαλώντας πλήγμα σε
ένα σχεδιαζόμενο project χαλκού και νικελίου. Ο διοικητής
της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος, Μάικλ Ρίγκαν,
τον Ιανουάριο απαγόρευσε την απόρριψη απορριμμάτων εξόρυξης
κοντά στον κόλπο του Μπρίστολ στην Αλάσκα, καθώς θα έβλαπτε
τη βιομηχανία σολομού της περιοχής, εκτροχιάζοντας ένα
προτεινόμενο ορυχείο χαλκού.
Τα συνδικάτα
ανησυχούν για το γεγονός ότι ο Λευκός Οίκος έκλεισε μια
συμφωνία με την Ιαπωνία τον Μάρτιο για να επιτρέψει στις
εταιρείες της χώρας να αξιοποιήσουν τις επιδοτήσεις υπέρ της
ενεργειακής μετάβασης των ΗΠΑ για τη συλλογή και επεξεργασία
ορυκτών (σύντομα μπορεί να ακολουθήσουν Ε.Ε. και Βρετανία).
Η λογική είναι οι
διάφοροι ομοσπονδιακοί κανόνες-πρότυπα να λειτουργούν
συνδυαστικά προκειμένου να δημιουργήσουν το είδος της
οικονομίας που θα ωφελεί όλους τους Αμερικανούς. Ο πρόεδρος
των ΗΠΑ μίλησε πρόσφατα για μια "οικονομία στην οποία οι
φτωχοί θα έχουν διαθέσιμη μια σκάλα προς τα πάνω, ενώ οι
εύρωστοι οικονομικά θα εξακολουθούν να τα πηγαίνουν καλά".
Στην πράξη, οι
προσπάθειες της κυβέρνησης να διασφαλίσει ότι οι κρατικές
δαπάνες των τρισεκατομμυρίων δολαρίων θα κατανέμονται
ομοιόμορφα θα μπορούσαν να γυρίσουν μπούμερανγκ. Οι μικρές
εταιρείες επηρεάζονται συχνά όταν ομοσπονδιακοί Αμερικανοί
αξιωματούχοι επιβάλλουν απαιτήσεις εκτός της αρχικής
πρόθεσης ενός νόμου. Παράδειγμα το project 42,5
δισεκατομμυρίων δολαρίων για επέκταση της ευρυζωνικής
πρόσβασης, με στόχο σύνδεση στο Διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας
για κάθε νοικοκυριό των ΗΠΑ (1 στους 4 Αμερικανούς τη
στερείται).
Ο Μπάιντεν πρόσθεσε
εκεί έναν δεύτερο στόχο: την ενίσχυση της αμερικανικής
παραγωγής. Για να επωφεληθούν από τη χρηματοδότηση, οι
αποδέκτες θα πρέπει να δεσμευτούν ότι θα χρησιμοποιούν
κυρίως υλικά και εξοπλισμό αμερικανικής κατασκευής ή να
εξασφαλίσουν μια εξαίρεση από το υπουργείο Εμπορίου. Ωστόσο,
μεγάλο μέρος του απαραίτητου εξοπλισμού δικτύωσης παράγεται
στο εξωτερικό και θα χρειαστούν χρόνια για να αντιγραφούν
αυτές οι αλυσίδες εφοδιασμού στο εσωτερικό.
Πλάγια οδός
Αφότου το Κογκρέσο
απέρριψε την πρόταση του Μπάιντεν να παράσχει χρηματοδότηση
δισεκατομμυρίων για τη φροντίδα των παιδιών το περασμένο
καλοκαίρι, η κυβέρνηση αποφάσισε να αξιοποιήσει τον νόμο
Chips and Science Act του 2022, δηλώνοντας ότι ορισμένες
εταιρείες κατασκευής ημιαγωγών που θέλουν να ενταχθούν σε
αυτόν πρέπει να κατασκευάσουν παιδικούς σταθμούς κοντά σε
εργοστάσια παραγωγής ή να δώσουν στους εργαζόμενους χρήματα
για να πληρώνουν τροφεία στην περιοχή τους.
Η χρηματοδότηση για
τους ημιαγωγούς (μικροτσίπ) συνοδεύεται κι από άλλες
δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης αγοράς ιδίων
μετοχών και απαγορεύσεων προσθήκης παραγωγής σε "χώρες
ανησυχίας" −συμπεριλαμβανομένης της Κίνας− για μία δεκαετία.
Έντεκα μήνες από την
ψήφιση του νόμου, το υπουργείο Εμπορίου δεν έχει ακόμη
καταβάλει χρήματα από το "βαλιτσάκι" των 50 δισεκατομμυρίων
δολαρίων για να ενθαρρύνει την κατασκευή τσιπ.
Ο χρόνος της
κυβέρνησης προκειμένου να θεσμοθετήσει το μεγάλο, τολμηρό
της όραμα για μια πράσινη αμερικανική οικονομία που θα είναι
αποδοτική για όλους τελειώνει. Οι εκλογές απέχουν 16 μήνες
και, εάν ο Μπάιντεν χάσει την προεδρία ή οι Δημοκρατικοί
δουν τον αριθμό των εκπροσώπων τους στο Κογκρέσο να
μειώνεται περαιτέρω, οι Ρεπουμπλικανοί θα μπορούσαν να
αρχίσουν να εργάζονται προκειμένου να αποκαθηλώσουν πολλές
από τις εμβληματικές πρωτοβουλίες του Μπάιντεν. |
