Από το Marx ως το Soros

Καθημερινή Στήλη με άρθρα για την παγκόσμια οικονομία

Επικοινωνήστε μαζί μας

00:01 - 29/08/24

Πότε το αρκετό εξακολουθεί να είναι ανεπαρκές; Κοιτάζοντας την πρόσφατη κίνηση των τιμών, οι traders εκτιμούν ότι αυτή είναι μάλλον η περίπτωση για το ευρωπαϊκό φυσικό αέριο. Όπως το βλέπω, δεν έχουν άδικο.

Όπως έγραψε το Bloomberg σε πρόσφατη ανάλυση του. Τα ευρωπαϊκά αποθέματα φυσικού αερίου είναι γεμάτα και η περιφερειακή ζήτηση βαίνει προς τα κάτω σε επίπεδο που δεν έχει καταγραφεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ωστόσο, οι τιμές του φυσικού αερίου παραμένουν στα ύψη, έχοντας πρόσφατα αγγίξει υψηλό οκτώ μηνών. Ο λόγος; Η επάρκεια φυσικού αερίου σήμερα μπορεί να μην είναι επαρκής εάν συμβεί κάτι απροσδόκητο - ένα κύμα ψυχρότερου καιρού, για παράδειγμα, ή μια διαταραχή στη ρωσική προμήθεια. Και πολύ λίγοι, είναι πρόθυμοι να στοιχηματίσουν ότι όλα θα πάνε καλά.

Όπως πάντα ανέφερε το Bloomberg. Κοιτάζοντας την ποσότητα φυσικού αερίου που έχει αποθηκεύσει η Ευρώπη για χρήση το χειμώνα 2024-25, όλα φαίνονται καλά. Η πλήρωση έφθασε στο στενά παρακολουθούμενο επίπεδο του 90% της συνολικής δυναμικότητας στις 19 Αυγούστου, 10 εβδομάδες πριν από τον επίσημο στόχο της 1ης Νοεμβρίου. Θεωρητικά, αυτό θα πρέπει να είναι αρκετό για να μετριάσει την εποχιακή αύξηση της ζήτησης. Αλλά αν κοιτάξετε πιο προσεκτικά, υπάρχουν λόγοι που δημιουργούν επιφυλακτικότητα.

Πρώτον, ένα μεγάλο μέρος της αύξησης των αποθεμάτων συνέβη πολύ νωρίς την άνοιξη, ουσιαστικά ως κατάλοιπο των θερμότερων από το μέσο όρο θερμοκρασιών του περασμένου χειμώνα. Έκτοτε, το πλεόνασμα εξανεμίστηκε, καθώς η Ευρώπη δεν κατάφερε να προσελκύσει φορτία υγρού φυσικού αερίου (LNG) με τον ίδιο ρυθμό που το έκανε το 2022 και το 2023. Η ομορφιά του LNG είναι ότι το αέριο έχει υπερψυχθεί και υποστεί επεξεργασία για φόρτωση σε δεξαμενόπλοια και μεταφορά σε όλο τον κόσμο, όπως ακριβώς και το πετρέλαιο. Έτσι, η Ευρώπη μπορεί να αγοράσει αυτό το LNG από οπουδήποτε στον κόσμο, αντισταθμίζοντας την απώλεια της προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών.

Το 2022 και το 2023, η Ευρώπη αγόρασε μεγάλες ποσότητες LNG, ξεπερνώντας τους Ασιάτες εισαγωγείς και επωφελούμενη από τη μειωμένη ζήτηση στην Κίνα. Αλλά φέτος, η Ευρώπη αντιμετωπίζει πιο σκληρό ανταγωνισμό, όχι μόνο από το Πεκίνο αλλά και από μικρότερους αγοραστές στην Ασία. Ως αποτέλεσμα, οι ευρωπαϊκές εισαγωγές LNG αυτό το καλοκαίρι κυμαίνονται μεταξύ 15% και 25% κάτω από τις αντίστοιχες περιόδους των δύο προηγούμενων ετών.

Δεύτερον, η Ευρώπη εισήλθε στους δύο προηγούμενους χειμώνες με τουλάχιστον μερικές δεκάδες πλοία LNG κοντά στις ακτές της, τα οποία λειτουργούσαν ως πρόσθετες εγκαταστάσεις αποθήκευσης. Είναι απίθανο η περιοχή να απολαύσει αυτό το πλωτό απόθεμα αυτό το χειμώνα, λαμβάνοντας υπόψη ότι το αρμπιτράζ μεταξύ ασιατικών και ευρωπαϊκών τιμών LNG ευνοεί σήμερα τις ροές που κατευθύνονται ανατολικά παρά δυτικά.

Αν τα βάλουμε όλα αυτά μαζί, η Ευρώπη έχει αρκετό φυσικό αέριο, αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο. Εάν ο χειμώνας είναι κανονικός - ή ακόμη και θερμότερος από το συνηθισμένο - και δεν υπάρχει καμία διαταραχή, τότε τα τρέχοντα αποθέματα θα είναι επαρκή. Σε αυτό το σενάριο, οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να μειωθούν σημαντικά μέχρι τα Χριστούγεννα ή τις αρχές Ιανουαρίου, με το ένα τρίτο της περιόδου να έχει ήδη παρέλθει. Επί του παρόντος, η ευρωπαϊκή τιμή αναφοράς φυσικού αερίου διαπραγματεύεται κοντά στα 40 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Μια πτώση κάπου μεταξύ 30 και 25 ευρώ ανά μεγαβατώρα είναι πιθανή.

Τι θα μπορούσε να πάει στραβά και να διατηρήσει τις τιμές σε υψηλά επίπεδα; Πρώτον, ο καιρός. Τα τελευταία δύο χρόνια, το φαινόμενο Ελ Νίνιο, το οποίο ανέβασε τις παγκόσμιες θερμοκρασίες, συνέβαλε στη μείωση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης στην ήπειρο. Όμως το Ελ Νίνιο εξασθενεί γρήγορα και οι μετεωρολόγοι λένε ότι η αντίθετη τάση του καιρού, που ονομάζεται Λα Νίνια, είναι πιθανό να κυριαρχήσει από τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο. Εάν συμβεί αυτό, η Ευρώπη θα μπορούσε να αντιμετωπίσει έναν κανονικό ή ακόμη πιο ψυχρό χειμώνα.

Η δεύτερη απειλή προέρχεται από τη Ρωσία. Αυτό που μπορεί να είναι σοκαριστικό για όσους δεν ανήκουν στον τομέα της ενέργειας, είναι ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να αγοράζει ρωσικό φυσικό αέριο, μεταξύ άλλων μέσω ενός αγωγού που διέρχεται από την Ουκρανία. Ακόμη και σήμερα, η Αυστρία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Ιταλία εξακολουθούν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη Μόσχα για φυσικό αέριο. Δεν είναι σαφές αν οι ροές αυτές θα συνεχιστούν όταν λήξει μια βασική σύμβαση διέλευσης μέσω του αγωγού στο τέλος του 2024. Αν διακοπεί αυτό το αέριο, τα τρέχοντα ευρωπαϊκά αποθέματα φυσικού αερίου δεν θα φαίνονται πλέον επαρκή.

Από την έναρξη της κρίσης του φυσικού αερίου το 2021, η Ευρώπη μείωσε σημαντικά την κατανάλωση, τόσο επειδή οι υψηλές τιμές περιόρισαν την ενεργοβόρα βιομηχανική δραστηριότητα, όσο και επειδή οι πολιτικές αποφάσεις αύξησαν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Ωστόσο, η κατανάλωση βρίσκεται τώρα σε χαμηλά επίπεδα και είναι απίθανο να μειωθεί πολύ περισσότερο, εκτός αν υπάρξει μια μεγάλη έκρηξη των τιμών. Ο Ira Joseph, στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, εκτιμά ότι η ευρωπαϊκή ζήτηση μπορεί να μειωθεί φέτος στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1984.

Σε μια έντονη υπενθύμιση ότι η Ευρώπη δεν έχει ακόμη λύσει την ενεργειακή της κρίση, οι σημερινές τιμές είναι πολύ χαμηλότερες από ό,τι το 2022, αλλά εξακολουθούν να είναι διπλάσιες από τα προπολεμικά επίπεδα. Αν όλα πάνε καλά, η Ευρώπη θα έχει αρκετό φυσικό αέριο και σε αυτό το σενάριο οι τιμές αναμένεται να υποχωρήσουν μέχρι τα Χριστούγεννα. Αλλά το αρκετό δεν θα είναι επαρκές αν ένα μόνο πράγμα πάει στραβά.