Η πανδημία και η επιστροφή του πληθωρισμού, μετά από δεκαετίες απουσίας, έχουν δημιουργήσει μια από τις σοβαρότερες στεγαστικές κρίσεις των τελευταίων δέκα ετών σε πολλές οικονομίες. Σε αντίθεση με προηγούμενες περιόδους κρίσης, όπου οι τιμές των κατοικιών συνήθως μειώνονταν – όπως συνέβη κατά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση – η πανδημία και η συνακόλουθη ύφεση προκάλεσαν αύξηση των τιμών σε πολλές χώρες. Αυτή η άνοδος αποδίδεται σε παράγοντες όπως η αυξημένη ζήτηση, η περιορισμένη προσφορά, οι διακοπές στην κατασκευαστική δραστηριότητα λόγω των lockdown και άλλες σχετικές συνθήκες. Το φαινόμενο αυτό εξαπλώθηκε στις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες, προκαλώντας έντονη δυσαρέσκεια και ανησυχία στην κοινωνία.

Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), οι τιμές των κατοικιών έχουν φτάσει σε επίπεδα μη προσβάσιμα για πολλούς στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Γερμανία, την Πορτογαλία και την Ελβετία. Σε πολλές περιπτώσεις, οι τιμές των κατοικιών είναι πλέον υψηλότερες από αυτές που είχαν φτάσει πριν το 2008, όταν είχε δημιουργηθεί η γνωστή «φούσκα» στην αγορά ακινήτων, λίγο πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Ως αποτέλεσμα, οι πωλήσεις κατοικιών έχουν πέσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ενώ για τα νοικοκυριά το στεγαστικό πρόβλημα έχει αναδειχθεί σε ένα από τα μεγαλύτερα κοινωνικά ζητήματα, ξεπερνώντας ακόμη και θέματα όπως η υγεία και η εκπαίδευση. Το ΔΝΤ τονίζει πως η στέγαση, λόγω του καίριου ρόλου της στην οικονομία και της κοινωνικής της διάστασης, αποτελεί προτεραιότητα για τις πολιτικές ηγεσίες.

Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από το υψηλό κόστος δανεισμού. Τα στεγαστικά δάνεια έχουν γίνει πανάκριβα, ενώ η προσφορά κατάλληλων κατοικιών παραμένει περιορισμένη, διατηρώντας τις τιμές σε υψηλά επίπεδα. Το υψηλό κόστος του δανεισμού οφείλεται στις μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες που προσπαθούν να τιθασεύσουν τον πληθωρισμό. Παρά τις προσδοκίες για διόρθωση στις τιμές λόγω αυτών των αυξήσεων, οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν ελάχιστα και παραμένουν απαγορευτικές για πολλούς αγοραστές.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το επιτόκιο ενός 30ετούς στεγαστικού δανείου αυξήθηκε στο 6,69%, από επίπεδα κάτω του 3% πριν την πανδημία. Η διάμεση τιμή μιας μονοκατοικίας έχει φτάσει στα 420.000 δολάρια – μια αύξηση της τάξης του 28% από το πρώτο τρίμηνο του 2020. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι, παρά τη σταδιακή πτώση του κόστους δανεισμού που ενδέχεται να ακολουθήσει, οι τιμές των κατοικιών θα παραμείνουν υψηλές και δύσκολα προσβάσιμες για μεγάλο μέρος του πληθυσμού.

Η περιορισμένη προσφορά κατοικιών είναι επίσης ένα σημαντικό ζήτημα. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, ο αριθμός των διαθέσιμων προς πώληση κατοικιών είναι 30% χαμηλότερος από τα προ πανδημίας επίπεδα, παρότι υπήρξε μια μικρή αύξηση κατά 16,7% την περασμένη χρονιά. Υπάρχει κάποια αισιοδοξία ότι οι μειώσεις επιτοκίων από τη Federal Reserve θα περιορίσουν το κόστος των στεγαστικών δανείων στο μέλλον, αλλά παραμένει αμφίβολο αν αυτό θα επαρκέσει για να διορθώσει την κατάσταση στην αγορά στέγης.