|
Επί δέκα χρόνια
και πλέον μετά τη διεθνή οικονομική κρίση, οι διοικητές των
κεντρικών τραπεζών διοχέτευαν τρισεκατομμύρια δολάρια με
ευνοϊκούς όρους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Όπως έγραφε σε
πρόσφατη ανάλυση του το Reuters,
σήμερα η μεγαλοψυχία τους στοιχειώνει τους ίδιους και τους
φορολογουμένους. Εχοντας αυξήσει τα επιτόκια για την
καταπολέμηση του καλπάζοντος πληθωρισμού, η Fed και η ΕΚΤ
πρέπει να καταβάλουν τεράστιες πληρωμές τόκων στις τράπεζες
για καταθέσεις, τις οποίες οι ίδιες οι κεντρικές τράπεζες
δημιούργησαν μέσω μαζικών αγορών ομολόγων και φθηνών δανείων.
Η οπτική αυτή είναι αρκετά τρομακτική σε μια περίοδο που
εκατομμύρια άνθρωποι αγωνίζονται να αντεπεξέλθουν στο υψηλό
κόστος διαβίωσης. Ακόμη χειρότερα σημαίνει ότι θα έχουν λίγα
ή καθόλου χρήματα για να πληρώσουν στα δημόσια ταμεία, ενώ
ορισμένες τράπεζες στην Ευρώπη μπορεί να χρειαστούν ακόμη
και τη βοήθειά τους.
«Η κεντρική
τράπεζα συνεχίζει να αποστέλλει χρήματα στις τράπεζες, ενώ
εμείς πρέπει να περικόψουμε τις δαπάνες μας», δήλωσε ο Λεξ
Χούγκντουϊν, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του
Γκρόνιγκεν και πρώην μέλος του διοικητικού συμβουλίου της
κεντρικής τράπεζας της Ολλανδίας. «Οπότε, είναι κυρίως
πολιτικό το ζήτημα». Πράγματι, αυξάνονται οι εκκλήσεις για
περιορισμό της καταβολής τόκων στις τράπεζες, προς μεγάλη
απογοήτευση ενός κλάδου, που θεωρεί ότι επλήγη από μια
δεκαετία χαμηλών επιτοκίων. Μεταξύ εκείνων που θέλουν οι
χρηματοπιστωτικοί όμιλοι να επωμιστούν το χτύπημα, είναι ο
Μίκιελ Χουγκεβέεν, Ολλανδός βουλευτής, μέλος της οικονομικής
επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία εποπτεύει την
ΕΚΤ. «Εάν ο φορολογούμενος καταλήξει να πληρώσει τον
λογαριασμό, αυτό θα είναι πολύ άδικο», είπε στο Reuters. Ο
πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Πολ Τάκερ, την
προέτρεψε να μειώσει τους τόκους για μέρος αυτών των
αποθεματικών και να εξοικονομήσει 30-45 δισ. λίρες σε καθένα
από τα επόμενα δύο οικονομικά έτη.
Το υπουργείο
Οικονομικών των ΗΠΑ δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τη
διάσωση της Fed, η οποία μπορεί απλώς να αναβάλει να υποστεί
την οποιαδήποτε ζημία. Ωστόσο, θα έχει έλλειμμα γύρω στα
50-100 δισ. δολάρια, που λαμβάνει από την Ομοσπονδιακή
Τράπεζα για κάθε χρόνο μετά την οικονομική κρίση και
εντεύθεν. Κι ίσως αυτό σημαίνει πως ο πρόεδρος της Fed,
Τζερόμ Πάουελ, επικριθεί από τα μέλη του Κογκρέσου, επειδή
τα κεφάλαια θα ρέουν όχι προς το κράτος αλλά σε τράπεζες,
πολλές από τις οποίες είναι ξένες. Τέλος, για κανέναν το
πρόβλημα δεν είναι πιο οξύ από ό,τι για την ΕΚΤ, η οποία
έχει στραφεί κατά του εαυτού της, δανείζοντας χρήματα με
αρνητικά επιτόκια στις τράπεζες. Τώρα αυτές θα αποκομίσουν
εγγυημένο κέρδος, απλώς σταθμεύοντας τα μετρητά τους στην
εθνική τους κεντρική τράπεζα με ετήσιο επιτόκιο 0,75%, που
μπορεί να αυξηθεί στο 3% το 2023. |
